کاربرد هستی‌شناسی‌ها در کتابخانه دیجیتال رویکردی مبتنی بر فراترکیب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات؛ تهران‌‌‌‌، ایران

2 دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی؛ استاد؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم و تحقیقات؛ تهران‌‌‌‌، ایران

3 دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشیار دانشگاه قم

4 دکترای علم اطلاعات و دانش‌شناسی‌‌‌‌؛ دانشیار؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم و تحقیقات؛ تهران، ایران

چکیده

هدف:  پژوهش پیش رو به بررسی وضعیت کاربرد هستی‌شناسی‌ها در کتابخانه دیجیتال از طریق تحلیل مطالعات این حوزه می‌پردازد.

روش پژوهش: روش پژوهش مطالعه پیش رو کیفی و از نوع فراترکیب است. به منظور گردآوری داده‌ها در این مطالعه از روش کتابخانه‌ای و برای تحلیل آن از الگوی هفت مرحله‌ای سندلوسکی و باروسو استفاده شد. جامعه مورد مطالعه، مطالعات (مقاله و پایان‌نامه) مرتبط در حوزه کاربرد هستی‌شناسی‌ها در کتابخانه‌های دیجیتال است که از پایگاه‌های علمی داخلی و خارجی بازیابی شد. به منظور اطمینان از کیفیت مطالعات مورد بررسی از چک لیست ارزیابی کسپ استفاده شد. در نهایت از بین 267مطالعه بازیابی شده، 43 عنوان انتخاب و تحلیل شد.

یافته‌ها: تجزیه و تحلیل مطالعات حوزه کاربرد هستی‌شناسی در کتابخانه دیجیتال به شناسایی 4 مقوله، 8 مولفه و 48 بٌعد در این حوزه انجامید. مقولات اصلی در این حوزه شامل کاربرد هستی‌شناسی در خدمات کتابخانه دیجیتال، کاربرد هستی‌شناسی در ساختارهای کتابخانه دیجیتال، زمینه‌های کاربرد هستی‌شناسی در کتابخانه دیجیتال و کاربرد هستی‌شناسی‌ها در پوشش دامنه موضوعی کتابخانه دیجیتال می‌شوند.

اصالت: در این مطالعه که به نظر می‌رسد تاکنون مشابه آن انجام نشده است، سعی شد تا تحلیل جامعی از حوزه کاربرد هستی‌شناسی در کتابخانه‌های دیجیتال، وضعیت موجود و ابعاد و زوایای آن ارائه شود. همچنین با روشن شدن و تبیین موضوعاتی که کمتر به آن‌ها پرداخته شده است، زمینه‌های پژوهشی تازه‌ای برای محققان این حوزه ارائه شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The application of ontologies in digital library: a meta-synthesis approach

نویسندگان [English]

  • Mehdi Pajohan 1
  • Nadjla Hariri 2
  • yaghoub Norouzi 3
  • Fahimeh Babalhavaeji 4
1 Ph.D. Candidate, Knowledge and Information Science; Science and Research Branch; Islamic Azad University; Tehran, Iran,
2 Ph.D. in Knowledge and Information Science; Professor; Department of Science and Research Branch; Islamic Azad University; Tehran, Iran
3 PhD in Knowledge and Information Science; Department of Knowledge and Information Science; University of Qom; Iran (Corresponding author)
4 PhD in Knowledge and Information Science; Associate Professor; Science and Research Branch; Islamic Azad University; Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: , the present study examines the current status of the use of ontologies in the digital library area through the analysis of studies in this field.

Methodology: The present research is a qualitative study using the meta-synthesis method. In order to collect data in this study, the library method, and to analyze data the seventh-step process of Sandelowski & Barroso for meta-synthesis was used. The research population of the study includes related studies (articles and dissertations) in the area of ontology applications in digital libraries retrieved from scientific databases. CASP evaluation checklist was used to ensure the quality of the studies. Finally, out of 267 retrieved studies, 43 titles were selected and analyzed.

Findings: Analysis of studies in the area of ontology application in the digital library led to the identification of 4 categories, 8 components, and 48 dimensions in this field. The main categories include the application of ontology in digital library services, the application of ontology in digital library structures, the basis of ontology application in digital libraries, and the application of ontologies in covering the subject domain of digital libraries.

Originality: In this study, which seems to have never been done before, a comprehensive analysis of the field of ontology application in digital libraries, the current situation and its dimensions were presented. Also, by clarifying the topics that have been less addressed, new research subjects were provided for researchers in this field.

کلیدواژه‌ها [English]

  • digital library
  • semantic web
  • ontology
  • meta-synthesis
  1. منابع

پژوهان، مهدی (1400). ارائه الگوی مفهومی به‌کارگیری فناوری معنایی- اجتماعی در کتابخانه‌های دیجیتالی ایران. پایان‌نامه دکتری، رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران.

حُرّی،  عباس (1391). اصطلاحنامه و هستی‌نگاشت. کتاب ماه کلیات، 13 (2): 2-3.

حسینی‌ بهشتی، ملوک‌ السادات (1392). ساختواژه، اصطلاح‌شناسی‌ و‌ مهندسی‌ دانش. تهران :پژوهشگاه‌ علوم و‌ فناوری اطلاعات‌ایران؛ چاپار

علیپورحافظی، مهدی (1390). کتابخانه‌های دیجیتالی: مبادله اطلاعات. تهران: سمت.

فتحیان، اکرم (1391). نگاهی نو به طراحی کتابخانه‏های دیجیتال: کاربرد هستی‏شناسی در طراحی کتابخانه‌های دیجیتال معنایی. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 15(4 ): 119-139.

کوشا، کیوان (1385). کتابخانه‌های دیجیتالی. در دایره‌المعارف کتابداری و اطلاع‌رسانی. تهران: کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.

هماوندی، هدی (1399). طراحی چارچوب هستی‌شناسی رفتار اطلاعاتی کاربران. پایان نامه دکتری رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تهران.

هماوندی، هدی، فهیم‌نیا، فاطمه، ناخدا، مریم، حسینی بهشتی، ملوک‌السادات (1399). مطالعه روشهای ایجاد هستی‏شناسی: شناسایی مؤلفه‌ها و ویژگی‌ها بر مبنای تحلیل پژوهش‏های انجام شده. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی، 54 (1): 13- 39.

References

Agosti, M., Ferro, N., & Silvello, G. (2016, February). An Ontology to Make the DELOS Reference Model and the 5S Model Interoperable. In Italian Research Conference on Digital Libraries (pp. 85-91). Springer, Cham.

Ahmad Khan, Shakeel and Bhatti, Rubina. (2012). "Application of social media in marketing of library and information services: A case study from Pakistan". Webology, 9. Retrieved from http://www.webology.org/2012/v9n1/a93.html

Al-Zobaidie, A., & Al-Sudani, S. (2006). Managing digital libraries using semantic web technologies. In Artificial Intelligence and Soft Computing (pp. 190-196).

Angrosh, M. A., & Urs, S. R. (2007, December). Development of Indian agricultural research ontology: semantic rich relations based information retrieval system for Vidyanidhi digital library. In International Conference on Asian Digital Libraries (pp. 400-409). Springer, Berlin, Heidelberg. ‏

Berners-Lee, T., Hendler, J., & Lassila, O. (2001). The semantic web. Scientific American, 284(5), 28-37. Retrieved from https://wwwsop.inria.fr/acacia/ cours/essi2006/Scientific%20American_%20Feature%20Article_%20The%20Semantic %20Web_%20May%202001.pdf [Accessed: 10.11.2021].

Breslin. John G., Passant, Alexandre, Vrandec, Denny. (2011). Social Semantic Web Handbook of Semantic Web Technologies, DOI 10.1007/978-3-540-92913-0_12, # Springer-Verlag Berlin Heidelberg.

Briola, D., Deufemia, V., Mascardi, V., & Paolino, L. (2017). Agent‐oriented and ontology‐driven digital libraries: The IndianaMAS experience. Software: Practice and Experience47(11), 1773-1799.

Bygstad, B., Ghinea, G. and Klæboe, G. (2009), "Organisational challenges of the semantic web in digital libraries: a Norwegian case study", Online Information Review, Vol. 33 No. 5, pp. 973-985. https://doi.org/10.1108/14684520911001945

Castro, L. J. G., Giraldo, O. X., & Castro, A. G. (2010, November). Using the Annotation Ontology in semantic digital libraries. In Proceedings of the 2010 International Conference on Posters & Demonstrations Track (pp. 153-156).

Chakrabarty, A., & Roy, S. (2016). Personalised Information Recommender Using Framework for Ontology Alignment Among Digital Libraries. DESIDOC Journal of Library & Information Technology36(4), 199-204.

Critical Appraisal Skills Programme UK. (n.d.). CASP checklists. Retrieved from https://casp-uk.net/casp-toolschecklists/

Dasgupta, S., Pal, P., Mazumdar, C., & Bagchi, A. (2015). Resolving authorization conflicts by ontology views for controlled access to a digital library. Journal of Knowledge Management.

DeRidder, J. L. (2007). The immediate prospects for the application of ontologies in digital libraries. Knowledge Organization34(4), 227-246.

Fernandez, F. M. H., & Ponnusamy, R. (2015, December). Ontology-based modeling student learning behaviour analysis in digital library domain knowledge using Markov chain and GUHA. In 2015 Seventh International Conference on Advanced Computing (ICoAC) (pp. 1-6), IEEE. ‏

Gemmis, Marco de; Iaquinta, Leo; Lops, Pasquale; Musto, Cataldo; Narducci, Fedeluciand Semeraro, Giovanni. (2003). “Preference Learning in Recommender Systems”, Visited: http://www.ke.tu­darmstadt.de/ events/PL­09/06­deGemmis.pdf

Gonçalves, M. A., Fox, E. A., & Watson, L. T. (2008). Towards a digital library theory: a formal digital library ontology. International Journal on Digital Libraries8(2), 91-114.

Guarino, N. (1998, June). Formal ontology and information systems. In Proceedings of FOIS (Vol. 98 (1998), 81- 97). Retrieved   from http://www.loa.istc.cnr.it/ old/Papers/FOIS98.pdf [Accessed: 13.7.2021].

Huhn, A., Höfner, P., & Kießling, W. (2005, September). Towards evaluating the impact of ontologies on the quality of a digital library alerting system. In International Conference on Theory and Practice of Digital Libraries (pp. 498-499). Springer, Berlin, Heidelberg.

Jordanous, A. (2015, January). Enhancing information retrieval and resource discovery from data using the Semantic Web. In 2015 4th International Symposium on Emerging Trends and Technologies in Libraries and Information Services (pp. 105-110). IEEE.

Khosravi, F., & Vazifedoost, A. (2007, June). Creating a Persian ontology through thesaurus reengineering for organizing the Digital Library of the National Library of Iran. In International Conference on Libraries, Information and Society, ICoLIS (pp. 19-36).

Kovács, L., & Micsik, A. (2005, December). An ontology-based model of digital libraries. In International Conference on Asian Digital Libraries (pp. 38-43). Springer, Berlin, Heidelberg.

Kovács, L., & Micsik, A. (2005, December). An ontology-based model of digital libraries. In International Conference on Asian Digital Libraries (pp. 38-43). Springer, Berlin, Heidelberg.

Li, X. F. (2018, November). Research on Domain Ontology Construction in Digital Library. In IOP Conference Series: Materials Science and Engineering (Vol. 439, No. 3, p. 032005). IOP Publishing.

Liao, S. C., Kao, K. F., Liao, I. E., Chen, H. L., & Huang, S. O. (2009). PORE: a personal ontology recommender system for digital libraries. The Electronic Library.

Meghini, C., Bartalesi, V., Metilli, D., & Benedetti, F. (2018, January). A software architecture for narratives. In Italian Research Conference on Digital Libraries (pp. 23-29). Springer, Cham.

Nguyen, S. H., & Chowdhury, G. G. (2013, December). Designing and engineering the digital library ontology. In International Conference on Asian Digital Libraries (pp. 195-196). Springer, Cham.

Noah, S. A., Alias, N. A. R., Osman, N. A., Abdullah, Z., Omar, N., Yahya, Y., & Yusof, M. M. (2010, December). Ontology-driven semantic digital library. In Asia Information Retrieval Symposium (pp. 141-150). Springer, Berlin, Heidelberg.

Nurmikko-Fuller, T., Page, K. R., Willcox, P., Jett, J., Maden, C., Cole, T., ... & Downie, J. S. (2015, June). Building complex research collections in digital libraries: A survey of ontology implications. In Proceedings of the 15th ACM/IEEE-CS Joint Conference on Digital Libraries (pp. 169-172).

Pandolfo, L., Pulina, L., & Adorni, G. (2016, November). A framework for automatic population of ontology-based digital libraries. In Conference of the Italian Association for Artificial Intelligence (pp. 406-417). Springer, Cham.

Quan, T. T., Hui, S. C., & Cao, T. H. (2007, December). Ontology-based fuzzy retrieval for digital library. In International Conference on Asian Digital Libraries (pp. 95-98). Springer, Berlin, Heidelberg.

Reiterer, E. (2013, May). Search Result Ontologies for Digital Libraries. In Extended Semantic Web Conference (pp. 687-691). Springer, Berlin, Heidelberg.

Sandelowski, M., & Barroso, J. 2007. Handbook for synthesizing qualitative research: Springer Publishing Company

Serebryakov, V. A., & Ataeva, O. M. (2021). Ontology Based Approach to Modeling of the Subject Domain ‘‘Mathematics’’in the Digital Library. Lobachevskii Journal of Mathematics42(8), 1920-1934. ‏

Singh, B. P., & Kumar, A. (2018, February). Conceptual roadmap of digital library content management system a semantic web approach. In 2018 5th International Symposium on Emerging Trends and Technologies in Libraries and Information Services (ETTLIS) (pp. 65-70). IEEE.

Su, Q. (2012). Key Technologies in Digital Library Ontology. In Advances in Computer Science and Information Engineering (pp. 261-266). Springer, Berlin, Heidelberg.

Swe, T. M. M. (2011). Intelligent information retrieval within digital library using domain ontology. Computer Science & Information Technology (CS & IT)1(2).

Walsh, D., & Downe, S. (2005). Meta‐synthesis method for qualitative research: a literature review. Journal of advanced nursing, 50(2), 204-211.

Wang, D. (2012). A new field word segmentation model based on ontology in digital library. International Journal of Advancements in Computing Technology4(17), 418-425.

Wang, W., Zhang, Y., Wei, B., & Li, Y. (2014). An ontology-based domain modeling framework for knowledge service in digital library. In Knowledge Engineering and Management (pp. 373-383). Springer, Berlin, Heidelberg.

Weinstein, P., & Alloway, G. (1997, July). Seed Ontologies: growing digital libraries as distributed, intelligent systems. In Proceedings of the Second ACM international conference on Digital libraries (pp. 83-91).

Wu-jun, Y., Zhao, p. (2010). Study of digital library information retrieval model based on ontology. In 2010 International Conference on Computer Application and System Modeling (ICCASM 2010).

Xu, X., Zhang, F., & Niu, Z. (2008, December). An ontology-based query system for digital libraries. In 2008 IEEE Pacific-Asia Workshop on Computational Intelligence and Industrial Application (Vol. 1, pp. 222-226). IEEE.

Yang, H., Wang, G., & Chen, J. (2007). Ontology Based Semantic Searching in Digital Library. WSEAS Transactions on Systems6(3), 610.

Yang, Y., Li, J. Z., & Gao, H. (2005). Ontology-based preference model in digital library. Ruan Jian Xue Bao (Journal of Software)16(12), 2080-2088.

Yeh, J. H., & Yang, N. (2008, December). Ontology construction based on latent topic extraction in a digital library. In International Conference on Asian Digital Libraries (pp. 93-103). Springer, Berlin, Heidelberg.

Zghal, H. B., & Moreno, A. (2014). A system for information retrieval in a medical digital library based on modular ontologies and query reformulation. Multimedia tools and applications72(3), 2393-2412. ‏

Zhao, Y., and Changping Hu. "An ontology-based framework for knowledge service in digital library." In 2007 International Conference on Wireless Communications, Networking and Mobile Computing, pp. 5345-5348. IEEE, 2007.