اطلاعات کتابشناختی مجله

عنوان فارسی مجله

تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی

عنوان انگلیسی مجله

Academic Librarianship and Information Research

عنوان تحت‌اللفظی مجله

Taḥqīqāt-i kitābdārī va iṭṭilā̒/risānī-i dānishgāhī

شاپا چاپی (ISSN)

شاپا چاپـــــی: 2783462X

شاپا الکترونیکی: 27834638 

حوزه موضوعی مجله

علوم انسانی -- علم اطلاعات و دانش‌شناسی.

زبان

فارسی (به همراه چکیده و منابع انگلیسی)

تاریخ آغاز اعتبار

01 / 10 / 1389

فاصله انتشار

فصلنامه

سردبیر

دکتر علیرضا نوروزی

محل انتشار

ایران، تهران

ناشر

دانشگاه تهران

وضعیت انتشار

فعال

نوع داوری

دو سر کور (گمنام برای نویسنده و داور)

مدت زمان داوری

12 هفته

درصد پذیرش مقالات

بیست درصد

شیوه استناددهی

 APA

شماره رده‌بندی کنگره (LC)

Z671

شماره رده‌بندی دیویی (DDC)

020

سرعنوان‌های موضوعی

علم اطلاعات و دانش‌شناسی -- خدمات اطلاع‌رسانی -- نشریات ادواری.

کتابداری -- خدمات اطلاع‌رسانی -- نشریات ادواری.

آدرس وبگاه

https://jlib.ut.ac.ir

نوع ماده

پیایند (ادواری)

نوع دسترسی

دسترسی آزاد، عمومی

سیاست دسترسی آزاد

شرپا/رومئو

نوع مجوز انتشار

CC-BY-NC

بیانیه دسترسی آزاد

دانشگاه تهران به عنوان ناشر مجله «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی»، بیانیه دسترسی آزاد بوداپست را به طور کامل می‌پذیرد و از آن پیروی می‌کند. این مجله، یک نشریه ادواری کاملاً دسترسی آزاد است. به این معنا که تمامی مقاله‌ها پس از پذیرش (به صورت زودآیند) و پس از چاپ (به صورت دسترسی آزاد و رایگان) بلافاصله از طریق اینترنت در دسترس همه کاربران قرار می‌گیرد. استفاده، توزیع و به‌اشتراک‌گذاری مقاله در هر رسانه، شبکه و وبگاهی مجاز است، مشروط بر اینکه به نویسنده و مجله به درستی استناد و ارجاع داده شود. مزایای دسترسی آزاد برای نویسندگان عبارتند از:

- حفظ حق‌مؤلف توسط نویسندگان مقاله؛

- دسترسی رایگان و آزاد برای کلیه خوانندگان و کاربران در سراسر جهان؛

- افزایش دسترس‌پذیری، رؤیت‌پذیری، مشاهده‌پذیری و خوانایی مقاله‌ها؛

- افزایش استناد به مقاله‌ها؛

- فقدان محدودیت مکانی برای دسترسی؛ و

- انتشار سریع و به‌موقع.

سیاست مقابله با سرقت ادبی

متن فارسی مقالات ارسالی به مجلۀ «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی»  با استفاده از نرم‌افزارهای همانندجو ایرانداک (https://tik.irandoc.ac.ir) و سمیم‌نور (www.samimnoor.ir) و چکیده انگلیسی مقالات به وسیله نرم‌افزار تشخیص سرقت ادبی iThenticate (www.ithenticate.com) و Grammarly (www.grammarly.com) چک می‌شوند. در صورت تشخیص سرقت ادبی در متن فارسی یا چکیده انگلیسی، بلافاصله دفتر مجله مقاله دریافتی را رد کرده و نام نویسندگان را برای مدت پنج سال در لیست سیاه قرار می‌دهد. بنابراین، به همه نویسندگان پیشنهاد می‌شود که قبل از ارسال مقاله خود، متن کامل آن را با استفاده از نرم‌افزارهای تشخیص سرقت ادبی چک کنند.

  دفتر مجله مقالات دریافتی را که مرتکب سرقت ادبی یا خودسرقت ادبی شده باشند، به محض اطلاع فوراً رد می‌کند. در طول روند پذیرش مقاله، هرگاه مشخص شود که مقاله‌ای قوانین سرقت ادبی، حق‌مؤلف یا اخلاق نشر را رعایت نکرده است، رد می‌شود (قبل از پذیرش برای انتشار) و در صورت انتشار به دلیل سرقت ادبی «سلب اعتبار» می‌شود.

سیاست سلب اعتبار

 اعتبار مقاله زمانی ممکن است سلب شود که یافته‌های آن به دلیل سوء‌رفتار یا اشتباه علمی دیگر قابل اعتماد تلقی نشود، آثار منتشر شده قبلی را سرقت ادبی کرده باشد، یا مشخص شود که دستورالعمل‌های اخلاق نشر را نقض کرده است. هنگامی که یکپارچگی کار منتشر شده به دلیل اشتباهات در انجام، تجزیه و تحلیل و یا گزارش تحقیق به طور قابل ملاحظه‌ای تضعیف یا خدشه‌دار شده باشد، ممکن است یک مقاله پس گرفته شود. نقض اصول اخلاقی در انتشار یا تحقیق نیز ممکن است منجر به پس گرفتن مطالعه شود. مقاله اصلی به عنوان «سلب اعتبار» علامت‌گذاری می‌شود، اما یک نسخه پی‌دی‌اف آن در دسترس خوانندگان باقی می‌ماند، و بیانیه سلب اعتبار به صورت دو طرفه به مقاله منتشر شده اصلی پیوند داده می‌شود. اظهارات سلب اعتبار معمولاً شامل بیانیه‌ای از موافقت یا مخالفت نویسندگان است.

نوع انتشار (هزینه‌های داوری و هزینه‌های چاپ و انتشار)

 هزینه داوری و چاپ: ندارد.

 هزینه دسترسی به مقالات:  رایگان، دسترسی آزاد است.

مالک حق‌مؤلف / دارنده حق حق‌مؤلف

نویسندگان دارندۀ حق‌مؤلف مقالۀ خود بدون محدودیت هستند. نویسنده کنترل کاملی بر اثر علمی خود دارد (به عنوان مثال، حق استفاده مجدد، توزیع، انتشار مجدد و غیره را حفظ می‌کند).

منبع درآمد مجله

پشتیبانی سازمان مادر، کمک‌های مالی خیریه

توصیف

مجلۀ «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» دانشگاه تهران یک فصلنامه دسترسی آزاد با شیوۀ داوری دو سو ناشناس است که مقاله‌های علمی، پژوهشی و مروری در حوزۀ علم اطلاعات و دانش‌شناسی با تمرکز بر مسائل کتابخانه‌های دانشگاهی در ایران و جهان به زبان فارسی به همراه چکیده و منابع به زبان انگلیسی منتشر می‌کند. این مجله  محفلی و محملی ارتباطی برای بحث و تبادل نظر علمی است.

کوپ

این نشریه با احترام به قوانین اخلاق در نشریات، تابع قوانین کمیتۀ اخلاق در انتشار (COPE) است و از آیین‌نامۀ اجرایی قانون پیشگیری و مقابله با تقلب در آثار علمی پیروی می‌نماید.

رضایت آگاهانه مشارکت‌کنندگان در پژوهش

  در مجلۀ «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی»، کلیه مشارکت‌کنندگان در مطالعه و پژوهش موضوعات انسانی حق حفظ حریم خصوصی را دارند و پژوهشگران نباید بدون رضایت آگاهانه آن را نقض کنند. اطلاعات هویتی و شناسایی مشارکت‌کنندگان، مانند نام و نام خانوادگی، و غیره، نباید به صورت نوشتاری، عکس یا شجره‌نامه منتشر شود؛ مگر اینکه این اطلاعات برای مقاصد علمی ضروری باشد و مشارکت‌کنندگان (یا والدین یا سرپرست) رضایت آگاهانه کتبی برای انتشار را ارائه کرده باشند. رضایت‌نامه مشارکت‌کنندگان باید مطابق مقررات ملی یا قوانین محلی در دفتر مجله، در محل کار پژوهشگران یا در هر دو جا مکتوب، مضبوط و بایگانی شود.

رعایت اصول اخلاقی و رضایت آگاهانه

  رعایت موازین اخلاق پزشکی، گمنام ماندن و حفظ اسرار بیمار از جمله مواردی است که بایستی به عنوان یک اصل در نظر گرفته شود. در این زمینه، بایستی کد حفاظت از آزمودنی‌های انسانی که برگرفته از بیانیه هلسینیکی است، مورد توجه قرار گرفته و لازم است تأییدیه کمیته اخلاق دانشگاه ضمیمه مقاله ارسالی باشد. در مواردی که مطالعه بر روی انسان صورت گرفته است باید از افراد بالغ و والدین یا سرپرست قانونی افراد نابالغ تحت مطالعه رضایت‏نامه آگاهانه تهیه شده باشد.

  داده‌ها باید به همان روشی که استناد به مقاله، کتاب و وب مرسوم است ذکر شود و نویسندگان باید استناد به داده‌ها را به عنوان بخشی از فهرست منابع و مآخذ خود درج کنند. استناد به داده‌ها برای داده‌هایی که در مخازن داده‌های سازمانی، موضوعی یا عمومی نگهداری می‌شوند، مناسب است.  هنگام استناد به داده‌ها یا ادعاهای مبتنی بر داده‌ها، نویسندگان باید به داده‌ها در محل مربوطه در متن مقاله ارجاع بدهند و علاوه بر آن، یک استناد رسمی در فهرست منابع ارائه دهند. این مجله از قالب پیشنهادی در بیانیه مشترک اصول استناد به داده پیروی می‌کند:

نویسندگان؛ سال؛ عنوان مجموعه داده؛ مخزن داده یا آرشیو؛ نسخه (در صورت وجود)؛ شناسه پایدار (به عنوان مثال، DOI).

سیاست اشتراک‌گذاری داده‌ها

 مجلۀ «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» از سیاست اشتراک‌گذاری داده‌های پایه استفاده می‌کند. این مجله متعهد به یک چشم‌انداز تحقیقاتی بازتر است که با امکان تکرارپذیری و تأیید داده‌ها، روش‌شناسی و استانداردهای گزارش، کشف تحقیقات سریع‌تر و مؤثرتر را تسهیل می‌کند. این مجله نویسندگان را تشویق می‌کند که داده‌های پژوهشی خود را از جمله، اما نه محدود به: داده‌های خام، داده‌های پردازش شده، داده‌های نرم‌افزار، الگوریتم‌ها، پروتکل‌ها، روش‌ها و مواد، استناد کنند و به اشتراک بگذارند. نویسندگان تشویق می‌شوند تا داده‌هایی را که از نتایج یا تحلیل‌های ارائه شده در مقاله‌شان پشتیبانی می‌کنند، به اشتراک بگذارند یا آنها را به صورت دسترسی آزاد در اختیار دیگران بگذارند؛ در صورتی که این امر حفاظت از موضوعات انسانی یا سایر نگرانی‌های معتبر حریم خصوصی یا امنیتی را نقض نمی‌کند.
    این مجله نویسندگان را تشویق می‌کند تا داده‌ها و سایر مصنوعات را که از نتایج موجود در مقاله پشتیبانی می‌کنند با آرشیو کردن آن در یک واسپارگاه یا مخزن عمومی مناسب به اشتراک بگذارند. نویسندگان باید یک بیانیه دسترسی به داده‌ها، شامل آدرس یا فراپیوندی به مخزنی که استفاده کرده‌اند، داشته باشند تا این بیانیه در کنار مقاله‌شان منتشر شود. این مجله از نویسندگان مقالات تحقیقی اصیل و مقاله ثانویه می‌خواهد (1) داده‌های شناسایی نشده مرتبط با مقاله را در یک مخزن قرار دهند، و (2) بیانیه در دسترس بودن داده‌ها را در مقاله خود بگنجانند که چگونه می‌توان به داده‌ها دسترسی داشت.
    این مجله، داده‌ها را به عنوان مواد دیجیتالی زیربنای نتایج توصیف شده در مقاله تعریف می‌کند که شامل صفحات گسترده، فایل‌های متنی، مصاحبه‌های ضبط شده یا رونوشت‌ها، تصاویر، ویدئوها، خروجی داده از نرم‌افزارهای آماری، و کدهای کامپیوتری، و اسکریپت‌هاست و از نویسندگان انتظار می‌رود که حداقل داده‌های مورد نیاز برای بازتولید نتایج شرح داده شده در مقاله را واسپاری کنند. داده‌ها را می‌توان در هر مخزنی که داده‌ها را در دسترس عموم قرار می‌دهد، از جمله مخازن سازمانی، مخازن عمومی (مانند Figshare، Open Science Framework، Zenodo، Dryad، Harvard Dataverse، OpenICPSR) یا مخازن خاص موضوعی، قرار داده شود. بیانیه دسترسی به داده‌ها باید قبل از منابع و مآخذ در مقاله در انتهای متن اصلی قرار گیرد. این بیانیه باید شامل (1) نشانه‌ای از محل داده‌ها باشد؛ (2) یک شناسه منحصربه‌فرد، مانند شناساگر شیء دیجیتالی (DOI)، شماره دسترسی، یا جاینمای جهانی منبع (URL)؛ و (3) هرگونه دستورالعمل برای دسترسی به داده‌ها، در صورت وجود. در مرحله ارسال، از شما پرسیده می‌شود که آیا مجموعه داده‌ای مرتبط با مقاله وجود دارد یا خیر. اگر پاسخ شما مثبت است، از شما خواسته می‌شود که DOI، DOI از پیش ثبت شده، پیوند یا سایر شناسه‌های دائمی مرتبط با مجموعه(های) داده را ارائه دهید. اگر انتخاب کرده‌اید که یک DOI از قبل ثبت‌شده ارائه کنید، لطفاً آماده باشید تا در صورت درخواست داوران، URL بازبینی‌کننده مرتبط با واسپاری داده‌های خود را به اشتراک بگذارید. در جایی که یک یا چند مجموعه داده با یک مقاله مرتبط است، اینها به عنوان بخشی از فرایند ارسال مقاله به مجله به طور رسمی مورد بررسی داوران قرار نمی‌گیرند. این مسئولیت نویسنده است که از صحت داده‌ها اطمینان حاصل کند. هرگونه خطا در داده‌ها فقط مربوط به تولیدکنندگان مجموعه(های) داده است.
 توجه: از آنجا که شما در حال ارسال دست‌نوشتۀ خود به این مجله هستید، جایی که ارسال‌ها به صورت دوسوکور بررسی می‌شوند، فایل متنی اصلی نباید حاوی اطلاعاتی باشد که ممکن است نویسندگان را شناسایی کند (به عنوان مثال، نام نویسنده، آدرس وابستگی سازمانی، تضاد منافع، و اطلاعات مربوط به آدرس رایانامه). از آنجا که بیانیه در دسترس بودن داده‌ها می‌تواند هویت شما را آشکار کند، توصیه می‌کنیم این را از نسخه ناشناس مقاله خود حذف کنید. در موارد نادری که در آن داده‌های شناسایی نشده به دلیل ماهیت اختصاصی یا نگرانی‌های مربوط به حریم خصوصی شرکت‌کنندگان، نمی‌توان آنها را به اشتراک گذاشت، استثناهایی از این خط‌مشی اعمال می‌شود. به دلایل مرتبط با حفاظت از حریم خصوصی انسان، مسائلی مانند ایمنی زیستی، و/یا احترام به شرایط استفاده برای داده‌های بدست آمده تحت مجوز اشخاص ثالث، استثنائات خط‌مشی و محدودیت‌های در دسترسی به داده‌ها اعطاء می‌شود. داده‌های محرمانه، به عنوان مثال، داده‌های افراد انسانی یا بیمار، باید همیشه ناشناس باشند، یا باید از قبل اجازۀ اشتراک‌گذاری گرفته شود. اگر شک دارید، نویسندگان باید از کمیته اخلاق مؤسسه/دانشگاه خود مشاوره بگیرند. نویسندگان باید یک بیانیه دسترسی به داده‌ها، از جمله پیوندی به مخزنی که استفاده کرده‌اند، داشته باشند تا این بیانیه بتواند در کنار مقاله آنها منتشر شود. در زیر چند نمونه آورده شده است.

بیانیه دسترسی به داده‌ها:

1. داده‌های مرتبط با این مقاله در Open Science Framework در دسترس هستند.
2. داده‌هایی که از یافته‌های این مطالعه حمایت می‌کنند به طور آشکار در [نام مخزن] در http://doi.org/[doi]، شمارۀ مرجع [شماره مرجع] در دسترس هستند.
3. داده‌هایی که از یافته‌های این مطالعه پشتیبانی می‌کنند، به طور آشکار در [نام مخزن] در [URL]، شماره مرجع [شماره مرجع] در دسترس هستند.
4. داده‌هایی که از یافته‌های این مطالعه حمایت می‌کند در دسترس است.

اعلامیه هوش مصنوعی مولد و فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در فرایند نوشتن

   در مواردی که نویسندگان از هوش مصنوعی مولد و فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در فرایند نوشتن استفاده می‌کنند، تنها باید از این فناوری‌ها برای بهبود خوانایی و زبان استفاده کنند. استفاده از فناوری هوش مصنوعی بایستی با نظارت و کنترل انسانی همراه باشد. نویسندگان باید نتایج را با دقت بررسی و ویرایش کنند، زیرا هوش مصنوعی می‌تواند خروجی‌هایی به ظاهر معتبر تولید کند که می‌تواند نادرست، ناقص یا مغرضانه باشد. هوش مصنوعی و فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی نباید به عنوان نویسنده یا نویسنده همکار معرفی شوند. نویسندگی مستلزم وظایف و مسئولیت‌هایی است که منحصراً به انسان نسبت داده می‌شود و توسط وی انجام می‌شود. نویسندگان باید با پیروی از دستورالعمل های ارائه شده، استفادۀ خود از هوش مصنوعی و فناوری‌های به کمک هوش مصنوعی را در فرایند نوشتن اثر افشاء کنند. بیانیه‌ای مبنی بر تأیید این استفاده در مقاله منتشر شده در مجله ظاهر می‌شود. ضروری است که بدانیم نویسندگان در نهایت مسئول و پاسخگوی محتوای مقاله خود هستند.
دستورالعمل افشاگری استفاده از هوش مصنوعی:
    نویسندگان باید در نسخه نهایی مقالۀ خود استفاده از هوش مصنوعی مولد و فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی را در فرایند نوشتن با افزودن عبارتی در انتهای دست‌نوشته خود در فایل نسخه اصلی، قبل از فهرست منابع و مآخذ، افشا کنند. این بیانیه باید در بخش جدیدی با عنوان «اعلامیه هوش مصنوعی مولد و فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی در فرایند نوشتن» قرار گیرد.
اعلامیه: در طول آماده‌سازی این اثر، نویسنده(گان) از [نام ابزار/خدمت] به منظور [دلیل] استفاده کردند. پس از استفاده از این ابزار/خدمت، نویسنده(گان) مطالب را در صورت نیاز بررسی و ویرایش کرده و مسئولیت کامل محتوای نشریه را بر عهده می‌گیرند.
این اعلامیه در مورد استفاده از ابزارهای کمکی برای بررسی دستور زبان، املاء، منابع و غیره اعمال نمی‌شود. اگر چیزی برای فاش کردن وجود ندارد، نیازی به افزودن اعلامیه نیست.

حفظ حریم خصوصی

 اسامی و آدرس رایانامه‌های وارد شده در وبگاه مجله منحصراً برای اهداف اعلام شده در این مجله استفاده می‌شود و برای اهداف دیگر استفاده نخواهد شد یا در اختیار هیچ طرف دیگری قرار نخواهد گرفت.

سیاست تبلیغات

 مجلۀ «تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی» دارای سیاست‌های سخت‌گیرانه‌ای در زمینه تمامیت و استقلال علمی و دانشگاهی است. به همین دلیل، این مجله هیچ‌گونه تبلیغاتی — چه چاپی، چه دیجیتال و یا محتوای تبلیغاتی — از سوی مؤسسات تجاری، شرکت‌ها و یا هرگونه سازمان سومی را نمی‌پذیرد. این سیاست تضمین می‌کند که کلیه مطالب منتشرشده در مجله از نفوذ تجاری آزاد باشند و تنها بر اساس ارزش‌های دانشگاهی، اعتبار علمی و مرتبط ‌بودن با حوزۀ موضوعی مجله ارزیابی شوند. عدم وجود تبلیغات همچنین به شفافیت و قابلیت اعتماد به پژوهش‌های منتشرشده در این مجله کمک می‌کند. با حفظ این سیاست روشن، میان محتوای علمی و منافع تجاری، مجله به بالاترین استانداردهای نشر علمی پایبند است و اعتماد نویسندگان، خوانندگان و جامعۀ گستردۀ علمی را حفظ می‌کند.

رایانامه

 jlib@ut.ac.ir