شبکه های اجتماعی و مدیریت دانش:‌ بررسی میزان استفاده دانشجویان دانشگاه های ممتاز شهر تهران از شبکه های اجتماعی و پیام رسان برای مدیریت دانش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای سیاستگذاری فرهنگی پژوهشکده مطالعات فرهنگی اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

2 دکترای جامعه‌شناسی ارتباطات بین‌الملل و استاد تمام دانشگاه امام صادق، تهران.

3 دانشیار پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

چکیده

هدف: یکی از ویژگی‏های جامعه شبکه‏ای، گسترش شبکه‏های «اجتماعی و پیام‏رسان» و از جمله کارکردهای این شبکه‏ها، مدیریت اطلاعات و دانش است. مقاله  حاضر قصد دارد به این پرسش پاسخ دهد که دانشجویان دانشگاه‏های ممتاز شهر تهران به عنوان نخبگان جامعه تا چه اندازه توانسته‏اند از شبکه‏های یاد‏ شده برای  مدیریت دانش استفاده کنند؟‌
روش پژوهش: از روش پیمایشی با نمونه‌گیری تصادفی در میان دانشجویان ۷ دانشگاه ممتاز تهران بر اساس رتبه‌بندی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام برای ارائه توصیفی از وضعیت فعلی استفاده شده است. برای تحلیل عمیق‏تر یافته‏ها و ارائه راهبردهایی از جنس سیاستگذاری از مصاحبه عمیق استفاده شده است.  
یافته‌ها: در حالی که 50.۱ درصد دانشجویان معتقدند شبکه‏های مذکور به بخش از زندگی روزمره ایشان تبدیل شده است، اکثریت دانشجویان، صرفاً مصرف‏کننده محتوا با اولویت محتوای سیاسی هستند. بیشترین محتوای مرتبط با دروس، صرفاً دنبال کردن اخبار کلاس‏هاست. بر اساس شاخص‏های تعیین شده برای سنجش میزان استفاده دانشجویان از این شبکه‏ها برای مدیریت دانش، ۷ درصد دانشجویان به هیچ وجه از شبکه‏های یاد شده برای مدیریت دانش استفاده نمی‌کنند. ۴۹ درصد در مقادیر کم و خیلی کم، 15.5 درصد در مقادیر خیلی زیاد و زیاد و 28.4 درصد تا حدودی از شبکه‏های مذکور برای مدیریت دانش استفاده می‌کنند. در ادامۀ پژوهش راهبردهایی از جنس سیاستگذاری برای اصلاح الگوی استفاده از این شبکه‏ها پیشنهاد شده است.‏
نتیجه‌گیری: شبکه‏های اجتماعی از ظرفیتی بسیار مهم برای مدیریت دانش برخوردار هستند و اساساً مفهوم شبکه‏های اجتماعی و مدیریت دانش به دلیل ناشی شدن هر دو مفهوم از انقلاب اطلاعاتی، توسعه جوامع اطلاعاتی و در نهایت شکل‏گیری و توسعه شبکه‏های اجتماعی دارای پیوندی اجتناب‏ناپذیر با یکدیگر هستند. یافته‌ها نشان داد که در سطح ۷ دانشگاه ممتاز شهر تهران هنوز استفاده از شبکه‏های اجتماعی برای مدیریت دانش در سطح مطلوبی نیست؛ اما تنها ۷ درصد دانشجویان از هیچ‌یک از گویه‏های مرتبط با مدیریت دانش شامل اخذ مشاوره‏های علمی و پژوهشی از استادان، استفاده از ظرفیت کار تیمی برای فعالیت‏های علمی و ...، استفاده نکرده‏اند.  
واژگان کلیدی: شبکه ‏های اجتماعی؛ مدیریت دانش؛ دانشجویان؛ دانشگاه‏های تهران؛ سیاستگذاری

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Social Networks and Knowledge Management: A Survey on the Use of Social Media and Prophets for Students of Top Universities in Tehran

نویسندگان [English]

  • Mohammad Sadegh Afrasiabi 1
  • Hasan Bashir 2
  • Masoud Kosari 2
  • Hossain Ebrahimabadi 3
1 PhD in cultural policy at the Institute of Cultural and Social Studies
2 Professor of Imam Sadiq University
3 Associate professor of Institute for Cultural and Social Studies
چکیده [English]

One of the characteristics of the networking community is the development of 'social and messenger' networks, including the functions of these networks, knowledge and information management. The present article aims to answer the question of how well the students of Tehran's top universities as community elites have been able to use the aforementioned networks for this purpose. Abroad, which has focused on the extent of online student interest in knowledge management, has focused on how students from top universities in Tehran use these networks.

A random sampling method was used among the students of Tehran University of Excellence based on the ranking of the Islamic World Science Citation Database to provide a description of the current situation. In-depth interviews were used to delve deeper into the findings and provide policy-making strategies.

While 50.5% of students believe that these networks have become part of their daily lives, the majority of students are simply content consumers with political content preferences. Most content related to the lessons is simply following the news of the classes. According to indicators set to measure the extent to which students use these networks for knowledge management, 5% of students do not use these networks for knowledge management at all. 3% use low and very small amounts, 15.5% use very high and 28.4% use some of these networks for knowledge management. Policy research strategies for modifying the pattern of use of these networks are suggested below.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Networks
  • Knowledge Management
  • Students
  • Tehran Universities
  • policy making
اشتیاقی، مـعصومه؛ علیزاده، توحید، و کاظمیان، مهرداد (1391). اینترنت و هویت دینی دانشجویان، مطالعه‌ موردی دانشجویان دانشگاه مازندران. فصلنامه مطالعات مـلی، سال 13، ویـژه‏نامه شماره ٢.
انتظاری، محمدحسن (1395). نقد و بررسی سیاست‌های فرهنگی در فضای مجازی. ماهنامه مدیریت ارتباطات، شماره 82.
ایسپا، مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (1394). یک نظرسنجی نشان داد: نیمی از ایرانی‏ها عضو شبکه‏های اجتماعی، روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 3667، صفحه 26.
دهقانی، محمدجواد (۱۳۹۷). نتایج رتبه‏بندی دانشگاه‏ها و مؤسسات پژوهشی کشور در سال ۹۶-۹۵ منتشر شد، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. بازیابی شده در تاریخ ۱ تیرماه ۱۳۹۷ در https://www.msrt.ir/fa/news/39706
سپهری، محمدمهدی، و ریاحی، آسیه (1389). کاربست تحلیل شبکه اجتماعی برای استخراج نیازهای سیستم مدیریت دانش در سازمان‏های دانش بنیان. سیاست علم و فناوری، شماره 10.
شواب، جان، آوجی، لوسیا و تاکرمن، برتا کاماچو (۱۳۹۶). کار شبکه‏ای: چگونه در شبکه سرویس‏ها و خدمات را ارائه دهیم. ترجمه سید مرتضی موسویان. تهران، مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‏های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
References
Alavi, M., & Leidner, D.E  (2001), Review: knowledge management and knowledge management systems: conceptual foundations and research issues. MIS Quarterly, 25 (1), 107-136.
Barhoumi, C. (2015). The Effectiveness of WhatsApp mobile learning activities guided by activty theory on students' knowldege management. Contemporary Educational Technology, 6(3), 221-238.
Becerra-Femandez, I., Gonzalez, A., & Sabherwal, R (2004). Knowledge Management, First Edition, Prentice Hall.
Boeder, P. (2005). Habermas heritage: the future of the public sphere in the network society. First Monday,   10(9), 5 September 2005. http://firstmonday.org/ojs/index.php/fm/article/view/1280/1200  
Bourdieu, P. (1997). Outline of a theory of practice. Cambridge, England: Cambridge University Press.
Bielaczyc, K., & Collins, A. (1999). Learning communities in classrooms: A reconceptualization of educational practice. In C. Reigeluth (Ed.), Instructional-Design Theories and Models (Volume II). Mahwah, NJ: Erlbaum. pp. 269–291.
Brookes, N.J., Morton, S.C., Dainty , A.R.J., & Burns, N.D (2006). Social processes, patterns and practics and project knowledge management: A theoretical framework and an empirical investigation. International Journal of Project Management, 24(6), 474-482.
Cross, K. P. (1998). Why learning communities? Why now?. About Campus, 3(3), 4-11.
Dröge, C., Claycomb, C., & Germain, R. (2003). Does knowledge mediate the effect of context on performance? Some initial evidence. Decision Sciences, 34(3), 541-568.
Ellison, N. B., Steinfield, C., & Lampe, C. (2007). The benefits of Facebook “friends:” Social capital and college students’ use of online social network sites. Journal of ComputerMediated Communication, 12(4), 1143-1168.
Giordano, C., & Giordno, C. (2011). Health professionals' students, use of social media, Journal of Allied Health, 40(2), 78–81.
Grosseck, G., Bran, R., & Tiru, L. (2011). Dear teacher, what should I write on my wall? A case study on academic uses of Facebook. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 1425-1430.
Huang, J. C., & Newell, S. (2003). Knowledge integration processes and dynamics within the context of cross-functional projects. International Journal of Project Management, 21(3), 167-176.
Hung, W.C. (2006). Researching the researcher: A social network analysis of the multidisciPlinary knowledge creation Process. MSc. Thesis, University of Waterloo, Ontario, Canada.
Jyrämä, A., & Äyväri, A. (2005). Can the knowledge-creation process be managed? A case study of an artist training project. International Journal of Arts Management, 7(2), 4-14.
Margaryan, A., Littlejohn, A., & Vojt, G. (2011). Are digital natives a myth or reality? Students’ use of digital technologies. Computers & Education, 56(2), 429-440.
Mazer, J. P., Murphy, R. E., & Simonds, C. J. (2009). The effects of teacher self‐disclosure via Facebook on teacher credibility. Learning, Media and Technology, 34(2), 175-183.
Rovai, A. P. (2002). Development of an instrument to measure classroom community. The Internet and Higher Education, 5(3), 197-211.
Saad Mohamed, H. (2015). The use of social media among public relations students in the UAE. International Journal of Customer Relationship Marketing and Management, 6(2), 15-30.
Shalley, C.E. (2008). Team cognition: The importance of team process and composition for the creative problem-solving process. Mumford, M.D., Hunter, S.T. and Bedell-Avers, K.E. (Ed.), Multi-Level Issues in Creativity and Innovation (Research in Multi-Level Issues, Vol. 7), Emerald Group Publishing Limited, Bingley, pp. 289-304. https://doi.org/10.1016/S1475-9144(07)00011-2
Strijbos, J.W., & Fischer, F. (2007). Methodological challenges for collaborative learning research. Learning and Instruction, 17(4), 389-393.
Treffinger, D. J. (1995). Creative problem solving: Overview and educational implications. Educational Psychology Review, 7(3), 301–312. https://doi.org/10.1007/BF02213375