تحلیلی بر ملی‌گرایی علمی مبتنی بر رویکردها و روندها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه قم، قم، ایران.

2 ، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

هدف: مقاله حاضر به منظور تحلیلی بر تولیدات علمی جهان در حوزه « ملی‌گرایی علمی» انجام شد و کوشید رویکردها و روندهای کشورهای پیشگام این حوزه را تبیین نماید.
روش پژوهش: این مطالعه به روش توصیفی و با رویکرد علم‌سنجی انجام شد. جامعه آماری شامل 342 رکورد پایگاه استنادی وب آو ساینس در حوزه ملی‌گرایی علمی، بین سال‌های 1992-2023 است. شکل‌ها و نقشه علمی در قالب شکل‌های گرافیکی به تفکیک حوزه‌های مختلف علوم و نمایش ارتباطات بین آنها به منظور درک ساختار دانشی ملی‌گرایی علمی با استفاده از نرم‌افزار کتابخانه بیبلیومتریکس در نرم افزار آر ترسیم شد.
یافته‌ها: اهم موضوعات پژوهشی در حوزه ملی‌گرایی علمی از دید دانشمندان حوزه عبارتند از: ملی‌گرایی، دانش بومی، استعمار، تاریخ نگاری، تاریخ ملی، هویت ملی، ژنیتک، پزشکی، هوش مصنوعی و فناوری‌های ضد جاسوسی که به ترتیب بر اساس تکرار در کلیدواژه‌های آثار علمی تشخیص داده شدند. آمریکا با انتشار (70 مقاله) بیشترین آثار حوزه را منتشر کرده است. کشورهای روسیه، اوکراین، آلمان و انگلستان در جایگاه‌های بعدی سرآمدان جهان در حوزه ملی‌گرایی علمی جای گرفتند. تولیدات علمی حوزه ملی‌گرایی علمی طی زمان بررسی، رو به رشد بوده است.
نتیجه‌گیری: توسعه صنایع فناورانه در حوزه ژنیتک و پزشکی، هوش مصنوعی، ضد جاسوسی زمینه‌ساز پیشرفت‌های قابل توجهی در دانش ملی و  ارتقای جایگاه علمی کشورها در سطح بین المللی و موجب توسعه پایدار آنها خواهد شد. ترویج فرهنگ و توجه به تاریخ و تاریخ‌نگاری در نظام آموزش و پژوهش ملی، جامعه علمی فعال و پویا را در راستای تحقق برنامه‌های ملی‌گرایی علمی ملت‌ها به ارمغان خواهد آورد. تلاش‌ برای حفظ ارزش‌ها، فرهنگ و هویت ملی باید همراه با توسعه علم و فناوری باشد تا باعث افزایش اعتبار، قدرت ملی در مقیاس جهانی گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Analysis of Scientific Nationalism Based on Approaches and Trends

نویسندگان [English]

  • Yaghoub Norouzi 1
  • Mohammadreza Nasiri 1
  • Nayereh JafariFard 2
1 Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Literature and Human Sciences, University of Qom, Qom, Iran.
2 Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Literature and Human Sciences, University of Qom, Qom, Iran.
چکیده [English]

Objective: The article analyzed the scientific publications of the world in the field of "scientific nationalism" and attempted to determine the approaches and trends of the pioneer countries in this field.
Methods: The study employed a descriptive methodology and utilized a scientometric approach. The statistical population comprised 342 documents retrieved from the Web of Science (WoS) citation database, focusing on the field of “scientific nationalism” within the timeframe of 1992-2023. To visualize the scientific figures and map, graphical representations were generated using Bibliometrix software within the R software environment. These visuals were designed to differentiate various scientific fields and illustrate their interconnections, thereby facilitating an understanding of the knowledge structure of scientific nationalism.
Results: The most significant research topics within the field of scientific nationalism, as identified by scientists in the field, were diagnosed as follows: nationalism, indigenous knowledge, colonialism, historiography, national history, national identity, genetics, medicine, artificial intelligence, and anti-espionage technologies. These topics were determined based on their frequent repetition in the keywords of scientific documents index in WoS. The United States of America emerged as the leading contributor in this field, having published a total of 70 articles. Russia, Ukraine, Germany, and England followed closely behind, occupying the subsequent positions among the global leaders in scientific nationalism. Over the review period, scientific publication in the field of scientific nationalism has exhibited a steady growth trend.
Conclusions: The research findings indicate that countries can implement various approaches to scientific nationalism. Advancements in genetics, medicine, artificial intelligence, and anti-espionage technologies will significantly elevate the scientific standing of nations internationally and promote sustainable development. Prioritizing culture, history, and historiography in national education and research systems will foster active and dynamic scientific communities, aligning with the goals of scientific nationalism programs. To enhance global prestige and national power, preserving values, culture, and national identity must be coupled with scientific and technological development. The United States has formed the most extensive international scientific cooperation networks in the field of scientific nationalism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • scientific nationalism
  • nationalism of knowledge
  • map of science
  • Science Survey
  • Production of national knowledge
منابع
اخوان علوی، سیدحسین؛ الوانی، سیدمهدی؛ حسینی فرد، سیدمجتبی؛ و بیات، طیبه (1393). بررسی و تحلیل برنامه‌های بنیاد ملی نخبگان در حوزه‌های «شناخت و جذب»، «حمایت و پشتیبانی» استعدادهای برتر و نخبگان. مدیریت در دانشگاه اسلامی، 3(1 (7))، 41-70. https://civilica.com/doc/1378736
آذری آرانی، قاسم،؛ رضائی نور، جلال (1399). شناسایی فرایند خلق و یادگیری دانش ملی و بررسی تأثیر آن بر تولید ناخالص داخلی با درنظر گرفتن نقش واسطه ای هوش ملی. فناوری آموزش (فناوری و آموزش)، 14(2 (پیاپی 54) )، 247-292.    https://doi.org/10.22061/jte.2018.4334.2049
پاپ زن، عبدالحمید؛ حسینی، سیدمحمود؛ ازکیا، مصطفی؛ عمادی، محمدحسین (1386). تدوین مدل مفهومی حاصل از تلفیق دانش بومی و رسمی با استفاده از نظریه بنیانی به منظور دستیابی به رهیافت ترویجی مناسب مطالعه موردی منطقه بیلوار شهرستان کرمانشاه. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 15(58 (ویژه سیاستهای کشاورزی))، 151-176. https://doi.org/10.30490/aead.2007.58896
ثمری، داود؛ بنی اسدی، ندا؛ فرج الله حسینی، سید جمال؛  امیدی نجف آبادی، مریم (1401). نقش دانش بومی در توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی خرما با رویکرد مدیریت جامع نوآوری در استان کرمان. نوآوری و ارزش آفرینی، 21 (16)، 135-150. https://dorl.net/dor/20.1001.1.27170454.1401.11.21.5.7
جاودانی، حمید (1401). طراحی الگوی سیاست پژوهی در نظام آموزش عالی ایران. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، 21(2)، 81-104. https://journal.irphe.ac.ir/article_702872.html
حبیب زاده، الناز؛ نوروزی، ناصر (1396). تحلیلی بر وضعیت انتشارات علمی و ثبت پتنت در نظام ملی نوآوری ایران. رهیافت، 27(65)،21-35.    https://dorl.net/dor/20.1001.1.10272690.1396.27.65.2.0
خلیلی عراقی، سید منصور؛ عبدلی، قهرمان (1384). تابع تولید دانش و تعیین‌کننده‌‎های ملی ظرفیت آن در ایران (با رویکرد داده‌های اختراعات ثبت شده). نامه مفید، 51 (14)، 3-16. https://sid.ir/paper/3623/fa
دانایی فرد، حسن(1388). تحلیلی بر موانع تولید دانش در حوزه علوم انسانی: رهنمودهایی برای ارتقای ظرفیت سیاست ملی علم ایران. سیاست علم و فناوری، 2(1)، 2-15. https://dorl.net/dor/20.1001.1.20080840.1388.2.1.2.5
رحیمی، ساره (1389). اهمیت ذخایر ژنتیک گیاهی و دانش بومی در رویکرد توسعه پایدار. همایش ملی گیاهان دارویی. https://civilica.com/doc/342352
رض‍ائ‍ی‌ م‍ی‍رق‍ائ‍د، م‍ح‍س‍ن‌؛ مبینی‌دهکردی، علی (1390).  ایران آینده در افق چشم انداز. تهران: اندیکا.
زارع، سارا؛ نادری، مسعود؛ احمدیان، قدرت (1400). ناسازگاری‌های هویتی چین و آمریکا و تشدید ملی‌گرایی چینی. سیاست جهانی، 10 (4)، 105-133.    https://doi.org/10.22124/wp.2022.18714.2737
طیبی، حمیدرضا (1383). نگاهی کاربردی به روش‌های تولید علم ملی، فناوری ملی و تولید ملی. فصلنامه توسعه تکنولوژی صنعتی، 2(3)، 13-18.  https://dorl.net/dor/20.1001.1.26765403.1383.2.3.2.4
عباسی، اسفندیار (1380). دگرگونی اندیشه در جهان: کاربرد اجتماعی و فرهنگی دانش بومی در توسعه پایدار. فصلنامه علوم اجتماعی،  8(15،16)، 100-146.   https://dorl.net/dor/20.1001.1.17351162.1380.8.15.16.4.1.32
عبدالملکی، حجت اله (1391). الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت منطقه ای (مقدمه ای بر مفهوم، فرایند و چارچوب برنامه ریزی). مطالعات اقتصاد اسلامی 4(2): 21-51. https://doi.org/10.30497/ies.2012.1102
عزیزی، فریدون (1391). عزم ملی برای ادامه‌ی صعود در تولید علم. مجله‌ی غدد درون‌ریز و متابولیسم ایران، ۱۶ (۳)، ۱۵۳-۱۵۵. http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-1792-fa.html
عین القضاتی، علیرضا؛ شعبانی فرد، محمد (1397). تأثیر توان پشتیبانی از تولید ملی با تأکید بر دانش و فناوری‌های همگرا در بازدارندگی همه‌جانبۀ دفاعی جمهوری اسلامی ایران. سیاست دفاعی، 27(102)، 9-42. https://dorl.net/dor/20.1001.1.10255087.1397.26.2.1.9
فرهادی محلی، علی (1390). بررسی تحلیلی پدیده جهانی شدن با تمرکز بر حوزه فرهنگ. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 2(5)، 63-96. https://sspp.iranjournals.ir/article_2478.html
توکلی، عاطفه؛ فکوهی، ناصر (1386). نقش زبان و هویتهای قومی و محلی در توسعه نظام آموزش عالی. مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 3(9)،127-160. https://www.jcsc.ir/article_44369.html
فیضی سخا، مهدی (1397). مفهوم شناسی و تهدیدات ملی‌گرایی از منظر آیت الله خامنه‌ای. پژوهشنامه انقلاب اسلامی، 8 (27)، 89-125.   https://doi.org/10.22084/rjir.2018.15203.2283
طهماسبی بلوک آباد، رضا؛ جوادی، مجتبی؛ میرزایی هاوشکی، محمدحسن؛ لطیفی، میثم (1397). استخراج و اولویت‌بندی راهبردهای نیل به مرجعیت علمی ج.ا.ایران با روش تحلیل عملکرد- اهمیت (IPA). فصلنامه علمی راهبرد،27(1)، 5-29. https://dorl.net/dor/20.1001.1.10283102.1397.27.1.1.5
مهدی، رضا؛ یمنی دوزی سرخابی، محمد؛ صباغیان، زهرا؛ فاطمی، حسن؛ متحدی، علی اکبر (1388). ارزیابی استراتژی‌های ملی پژوهش و تولید علم در گروه فنی ـ مهندسی. فصلنامه آموزش مهندسی ایران، 11(42)، 81-105         . https://dorl.net/dor/20.1001.1.16072316.1388.11.42.4.6
یوسفی، جلال؛ ازکیا، مصطفی؛ کلدی، علیرضا (1396). تدوین مدل مفهومی حاصل از تلفیق دانش بومی و نوین با استفاده از نظریه بنیانی در احیاء، حفظ، نگهداری و بهره‌برداری از منابع طبیعی با رویکرد پساتوسعه (مورد مطالعه: ایل ممسنی استان فارس). مطالعات جامعه شناسی، 34 (10)، 7-31.    https://sanad.iau.ir/journal/jss/Article/529178?jid=529178
References
Abbasi, E. (2002). Global Mind Change: The Social and Cultural Application of Indigenous Knowledge in Sustainable Development. Social Sciences, 8(15.16), 100-146. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.17351162.1380.8.15.16.4.1.32
Abdolmaleki, H. (2012). The Islamic-Iranian Regional Progress: An Introduction to its Concept, Process and Planning Framework. Islamic Economics Studies Bi-quarterly Journal, 4(2), 21-51. (In Persian) https://doi.org/10.30497/ies.2012.1102
Akhwan Alavi, H., Alwani, M., Hosseinifard, M., & Bayat, T. (2013). Reviewing and analyzing the programs of the National Elite Foundation in the areas of "recognition and attraction", "support and support" of top talents and elites. Management at Islamic University, 3(1 (7)), 41-70. (In Persian) https://civilica.com/doc/1378736
Azari Arani, G., Rezaeenour, J. (2019). Identifying the process of creating and learning national knowledge and examining its impact on the gross domestic product, considering the mediating role of national intelligence. Technology of Education Journal, 14(2 (serial 54)), 247-292. (In Persian) https://doi.org/10.22061/jte.2018.4334.2049  
Azizi, F. (2014). National determination to continue climbing in the production of science, Iranian Journal of Endocrinology and Metabolism, 16 (3), 153-155. (In Persian) http://ijem.sbmu.ac.ir/article-1-1792-fa.html
Baker, J. O., Perry, S. L., & Whitehead, A. L. (2020, September). Crusading for moral authority: Christian nationalism and opposition to science. In Sociological Forum (Vol. 35, No. 3, pp. 587-607). https://doi.org/10.1111/socf.12619
Blanchflower, D. G. (2006). A cross-country study of union membership. https://dx.doi.org/10.2139/ssrn.892338
Cantwell, B., & Grimm, A. (2018). The geopolitics of academic science. In Handbook on the politics of higher education (pp. 130-148). Edward Elgar Publishing. https://doi.org/10.4337/9781786435026.00016
Chekar, C. K. (2015). Constituting Public Support for the National Stem Cell Project: Kungmin as a Rhetorical Flag in S outh K orean Media. Studies in Ethnicity and Nationalism, 15(3), 432-447. https://doi.org/10.1111/sena.12161
Corcoran, K. E., Scheitle, C. P., & DiGregorio, B. D. (2021). Christian nationalism and COVID-19 vaccine hesitancy and uptake. Vaccine, 39(45), 6614-6621. https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2021.09.074
Danai Fard, H. (2009). An Analysis of Barriers to Knowledge Generation in Field of the Humanities: Some Recommendations for Promoting the Capacity of Iranian Science Policy. Journal of Science and Technology Policy, 2(1), 2-15. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.20080840.1388.2.1.2.5 
De l’Estoile, B. (2017). Internationalization and ‘scientific nationalism’: the International Institute of African Languages and Cultures between the wars. In Ordering Africa (pp. 95-116). Manchester University Press. https://doi.org/10.7765/9781526118714.00010
Eynolghozati, A., & shabani fard, M. (2018). The Impact of The Capability of Supporting National Production on IRI’S Comprehensive Defensive Deterrence (With an Emphasis on The Converging Technologies and Knowledge). Defense Policy, 27(102), 9-42. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.10255087.1397.26.2.1.9
Farhadi Mahali, A. (2011). Analytical Assessment of Globalization Phenomenon by focusing on Culture Sphere. Strategic Studies of public policy, 2(5), 63-96. (In Persian) https://sspp.iranjournals.ir/article_2478.html?lang=en
Feizisakh, M. (2018). Concepts and threats of nationalism from Ayatollah Khamenei's perspective. , A Quarterly scienctific-research journal on Islamic Revolution, 8(27), 89-125. (In Persian) https://doi.org/10.22084/rjir.2018.15203.2283
Guzmán Gámez, S. (2023). Science for Colombia: scientific nationalism, and the case of Enrique Pérez Arbeláez 1929-1957 (Doctoral dissertation, UCL (University College London)). https://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/10163349/
Habibzadeh, E., & Norouzi, N. (2017). Analysis of Scientific Publications and Patenting in National Innovation System in Iran. Rahyaft, 27(65), 21-35. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.10272690.1396.27.65.2.0   
Hochadel, Oliver. (2015). The Fossils of A tapuerca: Scientific Nationalism and the New Beginning of Spanish History. Studies in Ethnicity and Nationalism 15(3), 389-410. https://doi.org/10.1111/sena.12157
Javdani, H. (2022). Designing a model of policy research for Iranian higher education system. Quarterly journal of research and planning in higher education, 21(2), 81-104. (In Persian) https://journal.irphe.ac.ir/article_702872.html?lang=en   
Khalili Iraqi, M., Abdoli, Q. (2005). Knowledge production function and national determinants of its capacity in Iran (with the approach of registered patents data). Mofid Letter, 51(14), 3-16. (In Persian)
Kolsky, E. (2010). Colonial Justice in British India (p. 2). Cambridge: Cambridge University Press.
Maly, Ico. (2016). ‘Scientific’ nationalism. Nations and Nationalism, 22(2): 266-286. https://doi.org/10.1111/nana.12144
Mehdi, R., Yamani dozi sorkhabi, M., Sabbaghian, Z., Fatemi, H., & Mottahedi, A. A. (2009). Evaluation of Main Research and Science Production Strategies in Technical - Engineering Discipline (Field). Iranian Journal of Engineering Education, 11(42), 81-105. (In Persian)
Mizuno, Hiromi. (2008). Science for the empire: Scientific nationalism in modern Japan. Stanford University Press.
Panofsky, A., K. Dasgupta, & N. Iturriaga. (2021). How White nationalists mobilize genetics: From genetic ancestry and human biodiversity to counterscience and metapolitics. American Journal of Physical Anthropology 175(2): 387-398. https://doi.org/10.1002/ajpa.24150
Papzan, A. (2007). Compiling the conceptual model from integrating local and formal knowledge by the use of grounded theory in order to achieve a suitable extension strategy. Agricultural Economics and Development, 15(2), 151-176. (In Persian) https://doi.org/10.30490/aead.2007.58896
Patel, S. (2021). Nationalist ideas and the colonial episteme: The antinomies structuring sociological traditions of India. Journal of Historical Sociology 34(1): pp.28-40. https://doi.org/10.1111/johs.12311
Рамазанов, С. К. (2022). Financing and Investment of Development Technology of Creation of Artificial Intelligence Systems in Ukraine. TIME DESCRIPTION OF ECONOMIC REFORMS (3): 43-48. https://doi.org/10.32620/cher.2022.3.06
Rahimi, S. (2010). The importance of plant genetic resources and indigenous knowledge in the sustainable development approach. National Conference of Medicinal Plants, Tehran. (In Persian) https://civilica.com/doc/342352
Ravetz, J. (1996). Science and Nationalism. New York: University Press.
Rezai Mirqaed, M.; Mobinidehkordi, A. (2018). The future of Iran in the horizon of vision, Tehran: Indica. (In Persian)
Sá, C., & E.  Sabzalieva. 2018. Scientific nationalism in a globalizing world. In Handbook on the politics of higher education (pp. 149-166). Edward Elgar Publishing. https://doi.org/10.4337/9781786435026.00017
Samari, D., Bani Asadi, N., Farajullah Hosseini, J., & Omid Najafabadi, M. (2022). The role of indigenous knowledge in the development of date conversion and complementary industries with a comprehensive innovation management approach in Kerman province. Quarterly Journal of Innovation and Entrepreneurship, 21 (16), 135-150. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.27170454.1401.11.21.5.7   
Smith, A. D. (2013). Nationalism: Theory, ideology, history. John Wiley Sons.
Tahmasabi Blokabad, R., Javadi, M., Mirzaei Havashki, M., Latifi, M. (2018). Extracting and Prioritizing Strategies for Achieving Scientific Authority an Importance- Performance Analysis (IPA). Strategy, 27(1), 5 -29. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.10283102.1397.27.1.1.5
Tavakoli, A., & Fakohi, N. (2007). The Role of Linguistic, Ethnic and Local Identities in the Development of Higher Education. Cultural Studies & Communication, 3(9), 127-160. (In Persian)
Tavares, H. D., A. A. P. Videira. (2020). César Lattes, José Leite Lopes and the scientific nationalism in Brazil in the 1940s. Revista de História (São Paulo), a12418. https://doi.org/10.11606/issn.2316-9141.rh.2020.152409
Tayibi, H. (2004). Applied view on the methods of national science production, national technology and national production. Quarterly journal of Industrial Technology Development, 2(3), 13-18. (In Persian) https://dorl.net/dor/20.1001.1.26765403.1383.2.3.2.4
Thurner, M. (2019). Lina del Castillo, Crafting a Republic for the World: Scientific, Geographic, and Historiographic Inventions of Colombia (Lincoln, NE, and London: University of Nebraska Press, 2018), pp. xv+ 382, pb.-Miruna Achim, From Idols to Antiquity: Forging the National Museum of Mexico (Lincoln, NE, and London: University of Nebraska Press, 2017), pp. xiii+ 327,£ 24.99, pb. Journal of Latin American Studies 51(3): 701-704. https://doi.org/10.1017/S0022216X19000713
Ulbricht, A. (2024). Who can talk about abortion? Information, offence, freedom of speech, and the advertising ban in Germany. Politics 44(1), 25-38. https://doi.org/10.1177/02633957211024489
Youssefi, J., Azkia, M., Kaldi, A. (2016). Developing a conceptual model of integrating indigenous and modern knowledge using Grounded Theory In reclamation, preservation, maintenance and operation of Natural resources with post-development approach (Case Study: Mamasani Tribe of Fars province). Journal of Sociology Studies, 34(10), 7-31. (In Persian) https://sanad.iau.ir/journal/jss/Article/529178?jid=529178
Zare, S., Naderi, M., & Ahmadian, G. (2022). Sino-US identity discrepancies and the escalation of Chinese nationalism. World Politics, 10(4), 105-133. (In Persian) https://doi.org/10.22124/wp.2022.18714.2737
Zhou, Y. R. (2022). Vaccine nationalism: contested relationships between COVID-19 and globalization. In Post-Covid Transformations (pp. 82-97). Routledge