ارزیابی تطبیقی کیفیت پشتیبانی محتوایی وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی ایران و ارائۀ پیشنهادهایی برای بهبود آنها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، مسئول کتابخانۀ دانشکدۀ علوم دانشگاه شاهد

2 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه شهید چمران

3 دانشجوی دکتری علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تهران

چکیده

هدف: هدف اصلی پژوهش ارزیابی تطبیقی وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی ایران از نظر کیفیت محتوایی درونی و بیرونی و پشتیبانی است.
روش: این پژوهش از نوع کاربردی و به روش پیمایشی - تطبیقی است. ابزار گردآوری داده‌ها چک‌لیست معتبری است که در مرحلۀ پیش‌آزمون، روایی و پایایی آن از طریق بررسی متون و پژوهش‌های مشابه، مشورت با صاحب‌نظران و مقایسه با وب‌سایت کتابخانه‌های 5 دانشگاه خارجی سنجیده شد. جامعۀ پژوهش حاضر شامل وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی ایران است. از میان آنها 28 دانشگاه غیرپزشکی و 43 دانشگاه علوم پزشکی دارای وب‌سایت کتابخانه هستند که در این پژوهش بررسی شده‌اند.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که وب‌‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های غیرپزشکی ایران در کل 74/39 درصد عناصر محتوای درونی، 98/32 درصد عناصر محتوای بیرونی و 27/53 درصد عناصر پشتیبانی و به‌طور میانگین 01/40 درصد معیارهای وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی را رعایت کرده‌اند؛ در مقابل، وب‌‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران در کل 04/34 درصد عناصر محتوای درونی، 40/45 درصد عناصر محتوای بیرونی و 52/52 درصد عناصر پشتیبانی و در مجموع 88/39 درصد معیارها را رعایت کرده‌اند. به‌طور کلی بر اساس معیارهای موجود در چک‌لیست، وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های فردوسی (61)، شاهد (55) و تهران (54) و در گروه غیرپزشکی و وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی شاهد (55)، مشهد (47) و شهید بهشتی (45) به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند.
ارزش/ اصالت: ارزش این مقاله نمایش وضعیت وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های دولتی ایران وارائۀ راهکارهایی برای افزایش کیفیت محتوایی و پشتیبانی وب‌سایت‌ها و کارایی آنهاست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative evaluation of content and support quality of Iranian academic libraries websites’ and provide recommendation to improve them

نویسندگان [English]

  • Hamidreza Kiani 1
  • Elham Ahmadi 2
  • Esmaeel Mostafavi 3
1 Master of knowledge & Information science, Librarian of Faculty of Science in Shahed University
2 Master of knowledge & Information science, Shahid Chamran University
3 PhD student of knowledge & Information science, Shahid Chamran University
چکیده [English]

Purpose: The aim of present study was the comparative evaluation of content and support quality of Iranian academic libraries websites’ and provide recommendations to improve them.
Methodology: This study is an applied research and methodology was comparative survey. Data gathering tools were three checklists extracted from relevant studies which compare with 5 foreign library websites, and their validity were confirmed by experts and conducted research. The study population was library websites of Iranian Medical Science (43) and Non-Medical Science (28) universities.
Findings: Findings showed library websites of Non-medical Science universities include an average 39.74% of the internal content items, 32.98% of external content items and 40.01% of the support items have observed in designing web pages. Also, library websites of Medical Science universities include an average 34.04% of the internal content items, 52/52% of external content items and 39/88% of the support items have observed in designing web pages. Totally, based on studied criteria, library websites of Universities of Ferdouwsi (61), Shahed (55), and Tehran University (54) in Non-medical universities, and Universities of Shahed (55), Mashhad (47) and Shahid Beheshti (45) in Medical universities received the best ranks, respectively, in terms of library website design.
Originality/value: This article presents the status of Iranian medical and non-medical academic library websites and provides strategies for increasing the quality and efficiency of web content and supporting services of them.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Website content
  • Website support
  • Academic libraries websites
  • Iranian universities
اصغری پوده، احمدرضا (1380). بررسی عناصر و ویژگی‌های مطرح در وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی. پایان‌نامة کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی، مشهد: دانشگاه فردوسی، دانشکده‌ی علوم تربیتی و روانشناسی.
فتاحی، رحمت‌الله؛ حسن‌زاده، محمد (1385). نظرسنجی از کتابداران متخصص پیرامون شیوه‌های سازماندهی اطلاعات در وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاهی. فصلنامة کتابداری و اطلاع‌رسانی، 9(4)، 21-45.
فرج‌پهلو، عبدالحسین؛ صابری، مریم (1384). ویژگی‌های ساختاری و محتوایی صفحات خانگی کتابخانه‌های دانشگاهی ایران در مقایسه با صفحات خانگی کتابخانه‌های دانشگاهی کشورهای آمریکا، کانادا و استرالیا. فصلنامة علوم و فناوری اطلاعات، 21 (2)، 5-23.
ورع، نرجس؛ حیاتی، زهیر (1386). بررسی وضعیت صفحات خانگی کتابخانه‌های دانشگاهی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. فصلنامة کتاب، 72 (4)، 62-78.
ورع، نرجس؛ پرتو، بابک (1388). ارزیابی وب­سایت کتابخانه­های دانشگاهی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری. افشین موسوی چلک (ویراستار). با همکاری انجمن کتابداری ایران، شاخة مازندران. اولین همایش وب‌سایت کتابخانه­های دانشگاهی، 21 آذر 1388، بابل. ص. 233-250.

یوسفی­فرد، مهرداد؛ فدایی عراقی غلامرضا (1388). ارائة ویژگیهای مناسب برای سیستم‌های مدیریت محتوای وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دانشگاهی ایران بر اساس عناصر مطرح در وب‌سایت‌های کتابخانه‌های دانشگاهی دنیا. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی،  15(1)، 66- 93.

Harpel-Burke, P. (2005). Library homepage design at medium-sized universities: a comparison to commercial homepages via Nielsen and Tahir. OCLC systems & services, 21(3), 193- 208.
Mohamed H. K., & Anjana M. K. (2010). Contents of national library websites in Asia: an analysis. Annals of Library and Information Study, 57, 98-108.
Raward, R. A. (2001). Academic library website design principles: Development of a checklist. Australian Academic & Research libraries, 32 (2), 123-138.
Ryan, S. M. (2003). Library Web Site Administration: A Strategic Planning Model for the smaller Academic library. Journal Academic Librarianship, 29 (4), 207- 218.
Shukla, A., & Tripathi, A. (2010). Establishing content awareness evaluation criteria for library websites: a case study of Indian academic library websites. Annals of Library and Information Studies, 57, 403-416.
Stojanovski, J. (2010). Analysis of academic library website for services, libraries in the digital age proceedings, 12. [Online]