نقش فرهنگ دانش در اثربخشی فرایندهای مدیریت دانش مورد مطالعه: یک سازمان دانش‌بنیان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه صنعتی مالک اشتر

2 دانشیار دانشکدۀ علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران

3 دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

4 استاد دانشکده علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه تهران

چکیده

هدف: هدف مقاله، شناخت ابعاد و عوامل مؤثر بر فرهنگ دانش و ارائۀ مدل تبیین رابطۀ فرهنگ دانش با اثربخشی فرایندهای مدیریت دانش در یک سازمان دانش‌بنیان است.
روش: روش پژوهش ترکیبی از مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی و تحقیقات آمیختۀ اکتشافی است. ابتدا با مطالعۀ متون، ابعاد و عوامل مؤثر بر فرهنگ دانش استخراج و مدل مفهومی ‌ترسیم شد. سپس پرسش‌نامه پس از تأیید و نظرسنجی از خبرگان و بررسی وضعیت مدیریت دانش در سازمان، بین محققان (که به روش نمونه‌گیری احتمالی انتخاب شده بودند) توزیع شد. داده‌های جمع‌آوری‌شده از طریق نرم‌افزارهای SPSS و  AMOSبررسی و تحلیل شدند. ارتباط اجزای مدل (عوامل زمینه‌ای و ابعاد فرهنگ دانش) با طرح 5 فرضیه و با استفاده از آزمون ضریب همبستگی بررسی شد.
یافته‌ها: نتایج به‌دست‌آمده از مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد که بین عوامل زمینه‌ای و ابعاد فرهنگ دانش و نیز بین فرهنگ دانش و اثربخشی مدیریت دانش رابطۀ معنادار و مثبتی وجود دارد. ارزیابی متغیرهای مدل مفهومی نشان داد که ویژگی‌های کارکنان، فناوری اطلاعات و ویژگی‌های شغلی بر تسهیم دانش و تولید آن تأثیر معنادار و مثبتی دارد، اما این عوامل تأثیر معناداری بر همکاری و یادگیری دانش ندارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Knowledge Culture in the Effectiveness of Knowledge Management Procedures: A Case Study of a Knowledge-based Organization

نویسندگان [English]

  • Mitra Dilmaghani 1
  • Fatima Fahimnia 2
  • Mohammad Abooyee Ardakan 3
  • Gholamreza Fadaee 4
1
2
3
4
چکیده [English]

Purpose
The current study aimed to identify the effective aspects and factors on knowledge culture. It further strived to present a model for explaining the relationship between knowledge culture and effectiveness of knowledge management procedures in a knowledge-based organization.
Methodology
The study used a mixture of library and documentary studies, and exploratory mixed methods. First, the literature was reviewed to extract the effective aspects and factors on knowledge culture and the conceptual model was developed. Then, a questionnaire which was validated through eliciting the comments of experts and examining the status of knowledge management in the organization was distributed to the researchers who were randomly selected to be included in the sample. The collected data were examined through AMOS and SPSS software. The possible relationship between the components of the model was investigated through posing five hypotheses and correlational coefficient test.
Findings
The results of structural equation modeling demonstrated a significant positive relationship between contextual factors and aspects of knowledge culture and between knowledge culture and the knowledge management effectiveness. Evaluating the variables of the conceptual model revealed that staff members’ characteristics, information technology and job characteristics would make a significant positive impact on knowledge creation and knowledge sharing. However, these factors had no significant influence on knowledge cooperation and knowledge learning.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge culture
  • knowledge creation
  • Knowledge cooperation
  • Knowledge learning
  • knowledge sharing
1-     افرازه، عباس (1384). مدیریت دانش: مفاهیم، مدل‌ها، اندازه‌گیری و پیاده‌سازی .تهران. دانشگاه صنعتی امیرکبیر
2-     پهلوانی، معصومه؛ پیرایش، رضا؛ علیپور، وحیده؛ باشکوه، محمد (1389). بررسی اولویت‌بندی عوامل فرهنگی مؤثر در به اشتراک‌گذاری دانش در مراکز تحقیق و توسعۀ پتروشیمی. مدیریت فناوری اطلاعات، 2 (5):19 - 36.
3-     محمدی مقدم، یوسف؛ الوانی، سید مهدی؛ جبیبی بدرآبادی، محبوبه (1391). الگوی جامع دانش‌آفرینی در سازمان‌های پلیسی. فصلنامۀ پژوهش‌های مدیریت انتظامی. 7(3): 479 - 500
 
Abell, A. & Oxbrow, N. (2001). Compting with knowledge: the information professional in the knowledge management age. Library Association.171
Abili, Kh.& et al. (2011).The Role of effective factors on organizational knowledge sharing.International Conference on education and educational psychology (ICEEPSY2011). Procedia-Social and Behavioral Sciences, 29, 1701-1706
Allameh &et al. (2011).Examining the impact of KM enablers on knowledge management process. Procedia Computer Science, 3,1211-1223
Davenport, T. H. & Prusak, L. (1998). Working knowledge: how organizations manage what they know. Boston: Harvard Business School Press
Davenport & Prusak. (2000). Working Knowledge. Massachusetts: Harvard Business School Press; 2Rev Ed edition
Debowsky, Sh. (2006). Knowledge management. Milton, Wiley & Sons
Holsapple, C. & Singh, M. (2001).  The Knowledge chain model: activities for competitiveness. Expert Systems with Applications, 20(1), 77-98
Hurley, Tracy A. & Green, Carolyn W. (2005).Knowledge Management and the Nonprofit industry: A Within and between approach. Journal of Knowledge Management Practice. January.
De Long, D. & Fahey, L. (2000).Diagnosong cultural barriers to knowledge management. Academy of Management Executive, 14(4). 113-127
English & Baker. (2006) Winning the Knowledge Transfer Race. New York: McGraw-Hill
Foss, Nicolai, J. et al.(2009). Encourage knowledge sharing among employees: how job design matters. Human Resources Management.Nov,-Dec. 871-893
Gupta, A., & Govindarajan, V.(2000).Knowledge flows within multi-national corporation. Strategic Management Journal, 21(4), .473-496
Leonard-Barton, Dorothy (1995).  Wellsprings of knowledge : Building and sustaining the sources of innovation, Boston, MA. Harvard Business School Press
Nahm, A. ,Vonderembe, M. A. & Koufteros, Xenophon A. (2004). The Impact. Decision Sciences, Vol. 35, no4, 579-607
Offsey, S. (1997)knowledge management: linking people to knowledge for bottom line results. Journal of knowledge management. 1 (2). 113-122.
Schein, E. H. (1999).The corporate culture survival guide: Sense and nonsense about culture change. San Francisco, CA, Jossey­Bass.
Wu, Ch.,Ch., &et al. (2011). Drivers of organziational Konwledge management. African Journal of Business Management, 5(11), 4388-4402.