ارزیابی پورتال‌های کتابخانه‌ای دانشگاه‌های دولتی ایران در سال1392

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

2 کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی و کارشناس دانشگاه بین‌المللی امام رضا (ع)

چکیده

هدف: هدف این پژوهش تعیین وضعیت پورتال‌های کتابخانه‌ای دانشگاه‌های (دولتی) در ایران بود.
روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی - ارزیابانه (تلفیقی از پیمایشی با استفاده از پرسشنامۀ محقق‌ساخته و ارزیابانه با استفاده از سیاهۀ وارسی محقق‌ساخته) به ارزیابی پورتال‌های کتابخانه‌ای دانشگاه‌های (دولتی) ایران اختصاص یافت. جامعۀ پژوهش پورتال کتابخانه‌ای 57 دانشگاه برتر وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود که دارای پورتال کتابخانه‌ای مستقل بودند. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، 40 پورتال کتابخانه‌ای انتخاب و دیدگاه مدیران آنها دربارۀ به‌کارگیری مؤلفه‌های حوزه‌های تحت بررسی در این پژوهش بررسی شد.
یافته‌ها: پورتال‌های کتابخانه‌ای دانشگاه‌های (دولتی) ایران از نظر مؤلفه‌های مورد بررسی در وضعیت «خوبی» قرار داشتند. حوزۀ «امکانات مدیریتی» با میانگین نمرۀ 61/3 کمترین و حوزۀ «کیفیت نوشتار» با میانگین نمرۀ 58/4 بیشترین نمره را کسب کردند. همچنین پورتال کتابخانۀ 13 دانشگاه در سطح مطلوب، 24 دانشگاه در سطح خوب و 3 دانشگاه نیز در سطح متوسط بودند. ابعاد مورد بررسی در حوزۀ «کیفیت نوشتاری» و «دسترس‌پذیری» در وضعیت مطلوب و در حوزۀ «بازیابی اطلاعات»، «خدمات عمومی و اطلاع‌رسانی»، «شخصی‌سازی»، «مدیریت محتوا»، «سازماندهی»، «حفاظت و امنیت» و «امکانات مدیریتی پورتال در بخش امانت و مرجع» در وضعیت خوبی قرار داشت. به‌نظر می‌رسد با توجه به زیرساخت‌های موجود در پورتال، بستر مناسبی برای عرضۀ خدمات و امکانات هر چه بیشتر به کاربران از طریق آن وجود دارد.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of library portals of Iranian governmental Universities in 2013

نویسندگان [English]

  • Mohsen Nowkarizi 1
  • Akram Koochaki 2
1 Associate Professor at Ferdowsi University of Mashhad. mnowkarizi@um.ac.ir,
2 M.A. in Library and information Science, Imam Reza International University.
چکیده [English]

Purpose: Iranian (state) university library portals were investigated with the aim of determining their status.
Methods: The population of the research included 58 Iranian university (state) library portals. The data collection tools were questionnaire and the researcher-made checklist which was designed in terms of 145 items and 9 general area include "Information Retrieval ", "Public and Information Services", "Quality of Writing", "Accessibility", "Personalization", "Content Management", "Organization", "Protection and Security" and "Management Facilities of Portal in Public Library Services" that after the validity and reliability testing, a simple random sampling method was used for data collection and the sample size was determined 40 portals based on the Cochran formula.
Finding: The results indicated that generally in the university library portals related to the Ministry of Science, Research and Technology in terms of utilization of the component of the examined areas in this research. In all cases, the society average significantly was in the good level and it was desirable. Also, the portals of 13 universities were in desirable level, 24 ones in good level and 3 others in average level. The examined dimension in the "Quality of Writing" and “Accessibility” areas was in the desirable status and it was good in the areas of  "Information Retrieval", "Public and Information Services", "Personalization", "Content Management", "Organization", "Protection and Security" and " Management Facilities of Portal in Public Library Services". The "Management Facilities" with the average score of 3.61 and the "Quality of Writing" with 4.58 have respectively gained the minimum and maximum scores. It seems that due to the existing substructures in the portal, there is a suitable context for presenting more and more services and facilities to the members thorough it. In fact, move from website to portal also indicates that the librarians have recognized the need to change the website to the portal.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • : library portals
  • University libraries
  • state universities
  • Iran

مراجع

آباقری مهابادی، محمد (1389). پورتال کتابخانۀ دیجیتال پارس‌آذرخش. تهران: سبزان.
حدیقه‌سرشت، یاشار (1387). پورتال کتابخانۀ دیجیتال پارس‌آذرخش. در: مجموعه مقالات نخستین همایش تخصصی کتابخانۀ دیجیتال (267 - 319). تهران: سبزان.
سهیلی، فرامرز (1385). درگاه دریچه‌ای به منابع اینترنتی. فصلنامۀ کتاب، 3 (67)، 103 - 122.
طاهری، مهدی (1390). درگاه‌های کتابخانه‌ای: ابزاری برای دسترسی یکپارچه به منابع دانش. فصلنامۀ فرهنگی، خبری کنسرسیوم محتوای ملی، (2) 2. بازیابی‌شده در 14/03/1392 در http://www.tebyan-chb.ir/Tebyan/News_SP/ viewImage.aspx?id=15043.
علی‌بیک، محمد رضا؛ جمشیدی اورک، روح انگیز؛ حاجی زین‌العابدینی، محسن؛ و پاشازاده، فریبا (1389). ارزیابی کیفی وب‌‌سایت‌‌های کتابخانه‌‌های مرکزی دانشگاه‌‌های علوم پزشکی کشور ایران با استفاده از روش وب کیو‌ ای ام WebQEM. مدیریت سلامت، 14 (43)، 64 - 77.
موسوی چلک، افشین (1387). پورتال‌های کتابخانه‌ای: تکنولوژی امروز و فردا و ابزاری برای تبادل اطلاعات. فصلنامۀ کتاب، 19 (3)،91 - 102.
نوکاریزی، محسن؛ عابدینی، طیبه (1391). ارزشیابی کاربردپذیری وب‌سایت کتابخانه‌های دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از دید کاربران. پژوهش‌نامۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی، 2 (1)، 153 - 174.
Fuhr, N. (2006). Evaluation of digital libraries. International Journal on Digital Libraries. Retrieved August 6, 2011 ,fromhttp://www.is.informatik.uni-duisburg.de/bib/pdf/ir/ Fuhr_etal:06.pdf.
Chiew, K.T., Salim, S. S. (2003). WEBUSE: Website usability evaluation tools. Thesis. University of Malaya.
Cox, A.(2003). Library portal solutions. Journal of Library & Information Technology,55(3): 155-165. Retrieved January 15, 2012, from Emerald database.
Detlor, B. (2003). Fostering robust library portals: an assessment of the McMaster University library gateway. Online Information Review,  26(6): 404-412. Retrieved October 17, 2012, from emerald database.
Jackson, M. E. (2005). Looking ahead: the future of portal. Journal of library administration, 43(1-2): 205-20. Retrieved January 18, 2012, from emerald database.
Mustafa, S. H.,  Al-Zoua’bi, L.F. (2008). Usability of the academic websites of Jordan’s Universities: An evaluation study. Faculty of Information Technology, Yarmouk University, Irbid, Jordan.
Nowkarizi, M., Fanudi, N., Nowrouzi, Z. (2012). The assessment and comparison of content management of some websites of National libraries in America, Europe and Asia. International Conference on Information and Computer Technology, 15-16 Sept., 2012, Beijing, China.
Rogers, R. (2009). Usability Analysis for Redesign of a Caribbean  academic library website: a case study. International Digital Library Perspectives, 25(3): 200-211. Retrieved Sept. 18, 2012, from http://pu.edu.pk/images/journal/pjlis/pdf/pjlis-13-iqbal.pdf.
Russell, B. (2002). Library Website Comparison paper. Retrieved november 10, 2011, from www.emeraldinsight.com.
Toit, M. D., Bothma, C. (2009). Evaluating the usability of an academic marketing department’s website from a marketing student’s perspective. International Retail and Marketing Review, 5 (1): 25-37. Retrieved September 18, 2012. from emerald database.
Yang, Z. (2005). Development and validation of an instrument to measure user perceived service quality of information presenting web portals. Information and Management, 42(4): 575-589. Retrieved on March 18, 2012 from Eric database.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار