شبکۀ هم‌نویسندگی مؤسسات در مقاله‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

2 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هدف: پژوهش حاضر به ترسیم و بررسی شبکۀ هم‌نویسندگی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی در 1351 مقالۀ منتشرشده در 7 مجلۀ علمی ـ پژوهشی حوزۀ علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران طی سال‌های 1387 تا 1391 می‌پردازد.
روش پژوهش:این پژوهش با رویکرد علم‌سنجی و تحلیل شبکه‌های اجتماعی انجام گرفته و در آن ساختار شبکۀ هم‌نویسندگی مؤسسات در مقاله‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران با استفاده از شاخص‌های کلان تحلیل شبکه‌ها مانند تراکم، اتصال، ضریب خوشه‌بندی، مؤلفه‌های شبکه، میانگین فاصله و قطر شبکه بررسی شده است. از سوی دیگر برای بررسی عملکرد هر یک از مؤسسات دارای تألیف در شبکه، شاخص‌های خرد تحلیل شبکه‌ها مانند مرکزیت درجه، مرکزیت بینیت، مرکزیت نزدیکی، بردار ویژه، تعداد گره‌های مجاور و همچنین شاخص تولید استفاده شده‌اند. ترسیم و تحلیل شبکه با استفاده از نرم‌افزار یو.سی.آی.نت انجام گرفته است.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد که بیشتر مقاله‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی مورد بررسی (8/68 درصد) به‌صورت مشارکتی منتشر شده‌اند و مشارکت میان دو پژوهشگر مهم‌ترین الگوی همکاری در مقاله‌های مذکور بوده است (22/45 درصد). همچنینهمکاری بین سازمانی (4/63 درصد) بیشتر از سایر انواع مشارکت‌های علمی از سوی پژوهشگران علم اطلاعات و دانش‌شناسی کشور استفاده می‌شود. شبکۀ هم‌نویسندگی مؤسسات در مقاله‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران از تعداد 218 گره و 1002 پیوند تشکیل شده است. با در نظر گرفتن تمامی شاخص‌های مرکزیت و تولید، می‌توان از دانشگاه‌های تهران، شهید چمران اهواز، فردوسی مشهد، اصفهان، آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، آزاد اسلامی واحد همدان و کتابخانۀ ملی ایران به‌عنوان مرکزی‌ترین مؤسسات در شبکۀ هم‌نویسندگی مقاله‌های علم اطلاعات و دانش‌شناسی ایران نام برد. همچنین شبکۀ مذکور با دارابودن شاخص تراکم معادل 019/0 انسجام کمی دارد.
اصالت پژوهش: ترسیم شبکۀ همکاری علمی میان مؤسسات دارای تألیف در حوزۀ علم اطلاعات و دانش‌شناسی، نمایی از دانشگاه نامرئی پژوهشگران این حوزه به‌دست می‌دهد که شاید از سوی این مؤسسات برای برنامه‌ریزی همکاری‌های آینده استفاده شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Co-authorship Network of Institutions in Iranian Knowledge and Information Science Papers

نویسندگان [English]

  • Mohammadamin Erfanmanesh 1
  • Homa Arshadi 2
1 Shahid Beheshti University
2 M.A. of Epistemology & Information Science, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Objective: This paper tries to analyse and visualize the co-authorship network of institutions in 1351 papers published in 7 knowledge and information science journals in Iran from 1387 through 1391.
Methodology: In this paper, we use scientometric and social network analysis to study the collaboration network of institutions. Overall structure of the network was investigated using a few macro-level metrics like density, connectedness, clustering coefficient, components, mean distance and diameter. Additionally, centrality metrics include degree centrality, betweenness centrality, closeness sentrality, eigenvector, number of adjacent nodes as well as productivity measure were adopted to analyze the performance and status of institutions in the network. UCINET software was utilized for data analysis.
Results: Findings of the study revealed that the majority of papers (68.8%) are multi-authored and publications by two authors are the most common type of co-authorship (45.22%). Based on the findings, 63.4% of publications in 7 journals were published through inter-institutional collaboration, which shows that Iranian KIS researchers tend to collaborate more with researchers from other institutions. The co-authorship network of institutions in Iranian KIS papers contains 218 vertices and 1002 cross-institutional collaboration links.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Co-Authorship Network
  • Knowledge and Information Science
  • Social network analysis
1. حریری، نجلا و نیکزاد، مهسا (1390). شبکه‌های هم‌تألیفی در مقالات ایرانی رشته‌های کتابداری و اطلاع‌رسانی، روان‌شناسی، مدیریت و اقتصاد در پایگاه ISI بین سال‌های 2000 تا 2009. پردازش و مدیریت اطلاعات، 26(4): 825 - 844.
2. عبدالمجید، امیرحسین (1387). بررسی مقالات ‌تألیفی حوزۀ کتابداری و اطلاع‌رسانی در مجلات فارسی علوم انسانی و اجتماعی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 75: 55 - 70.
3. عبدالمجید، امیرحسین، صابری، مریم و افشار، مینا (1389). میزان همکاری گروهی نویسندگان مقالات ارائه‌شده در همایش‌های تخصصی کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران در فاصلۀ سال‌های 1383 تا 1386. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 16(3): 87 - 101.
4. عرفان‌منش، محمد امین و بصیریان‌جهرمی، رضا (1392). شبکۀ هم‌تألیفی مقالات منتشرشده در فصلنامۀ مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات با استفاده از شاخص‌های تحلیل شبکه‌های اجتماعی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 24(2): 76 - 96.
5. کرمی، نورالله و علیجانی، رحیم (1387). تولید علم متخصصان کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران در پایگاه اطلاعاتی امرالد. پردازش و مدیریت اطلاعات، 23(3): 19 - 35.
6. مقصودی دریه، رویا (1381). بررسی استنادی مقالات در مجلات علوم اطلاع‌رسانی، فصلنامۀ پیام کتابخانه، فصلنامۀ کتاب و کتابداری در سال‌های 1378 - 1389. کتابداری، 39: 23 - 40.
7. نوروزی، علی‌رضا و علی‌محمدی، داریوش (1385). بررسی مشارکت علمی کتابداران ایرانی در سطح بین‌المللی با تأکید بر مقاله‌های مندرج در نمایه‌های استنادی. اطلاع‌شناسی، 4 (2 - 3): 182 - 193.
 
8. Abbasi A, Hossain L, Leydesdorff L. (2012). Betweenness centrality as a driver of preferential attachment in the evolution of research collaboration networks. Journal of Informetrics, 6(3): 403-412.
9. Ajiferuke I, Burrell Q, Tague J. (1988). Collaborative co-efficient: A single measure of the degree of collaboration in research. Scientometrics, 14(5-6): 421-433.
10. Benckendorff, P. )2010(. Exploring the limits of tourism research collaboration: A social network analysis of co-authorship patterns in Australia and New Zealand tourism research. Paper presented at the Tourism and Hospitality: Challenge the limits conference, Tasmania, Australia. 8-11 February 2010.
11. Cheong, F. & Corbitt, B. (2009). A social network analysis of the co-authorship network of the Australian conferences of Information Systems from 1990 to 2006. Paper Presented in the 17th European Conference on Information Systems, Verona, Italy.
12. Erfanmanesh, M.A., Rouhani, V.A. & Abrizah, A. (2012). Co-authorship network of scientometrics research collaboration. Malaysian Journal of Library & Information Science, 17(3): 73-93.
13. Erfanmanesh, M. & Hosseini, A. (2015). 10 years of the International Journal of Information Science and Management: A scientometric and social network analysis study. International Journal of Information Science & Management. 13(1): 1-20.
14. Godley, J., Barron, G. & Sharma, A.M. )2011(. Using social network analysis to assess collaboration in health research. Journal of Healthcare, Science & the Humanities, 1)2(: 99-116.
15. Hou, H., Kretschmer, H., & Liu, Z. (2008). The structure of scientific collaboration networks in Scientometrics. Scientometrics, 75(2), 189-202.‏
16. Katz, J.S. & Martin, B.R. (1997). What is research collaboration?. Research Policy, 26: 1-18.
17. Moody, J. )2004(. The structure of a social science collaboration network: Disciplinary cohesion from 1963 to 1999. American Sociological Review, 69)2(: 213-238.  
18. Newman, M.E.J. (2001). Scientific collaboration networks: Network construction and fundamental results. Physical Review E, 64(1): 1-7.
19. Sakata, I., Sasaki, H. & Inoue, T. )2011(. Structure of international research collaboration in wind and solarenergy. Paper presented at the International Conference on Industrial Engineering & Engineering Management, Singapore. 6-9 December 2011.
20. Takeda, H. )2010(. A social network analysis of the IS field: A co-authorship network study. Proceedings of the Southern Association for Information Systems Conference, Atlanta, USA. 26-27 March 2010.
21. Yan, E., Ding, Y. & Zhu, Q. )2010(. Mapping library and information science in china: a coauthorship network analysis. Scientometrics,83)1(: 115-131.
22. Yu, Q., Shao, H. & Duan, Z. )2012(. The research collaboration in Chinese cardiography and cardiovasology field. International Journal of Cardiography, 2012 Mar 26: 1-6.