شناسایی زیرساخت‌ها و سازوکارهای مستندسازی تجارب و دانش در کتابخانه‌های دانشگاهی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، شناسایی و تحلیل دیدگاه‌های مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی ایران در مورد مستندسازی تجارب و دانش، به‌منظور شناسایی زیرساخت‌ها و سازوکارهای لازم به این منظور است.
روش: پژوهش از نوع کاربردی بوده و به روش پیمایشی _ تحلیلی صورت گرفته است. ابزار پژوهش، پرسشنامه‌ای محقق‌ساخته بود که با مرور متون و منابع مرتبط و با اعمال نظر متخصصان حوزه، تهیه و در میان 88 نفر از مدیران کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی توزیع شد.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که از دیدگاه مدیران، وجود پنج زیرساخت و عامل: ساختاری، فرهنگی، قانونی، فناورانه و رفتاری به‌ترتیب اولویت، برای مستندسازی ضروری است. انتقال تجارب کارکنان قبل از بازنشستگی به افراد جانشین، برخورداری مدیران صاحب تجربه از حقوق مالکیت معنوی، ایجاد دستنامۀ مستندی از تجارب و اقدامات مهم انجام‌گرفته در کتابخانه و انتشار تجارب مستند‌شدۀ مدیران، از جملۀ سازوکارهایی بودند که به‌منظور بهبود و توسعۀ نظام مستندسازی در کتابخانه‌ها شناسایی شدند.
اصالت و ارزش: به‌نظر می‌رسد با توجه به بررسی‌های انجام‌گرفته، این پژوهش برای نخستین بار به شناسایی زیرساخت‌های لازم برای مستندسازی تجارب و دانش در کتابخانه‌ها می‌پردازد و یافته‌های این پژوهش شاید نقطۀ آغازی برای انجام دادن مستندسازی در بافت کتابخانه‌ها و الگویی برای سایر کتابخانه‌ها و مراکز اطلاعاتی باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Identification of the infrastructures and mechanisms of documentation of experiences and knowledge in Iranian university libraries

نویسندگان [English]

  • Giti Jamshidi 1
  • Gholam Reza Heidari 2
1 M.A. Knowledge and Information Science, Chamran University of Ahwaz, Iran
2 Associate professore, Chamran University of Ahwaz, Iran
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study is to identify and analyze the viewpoints of the Iranian university library managers on documentation of experiences and knowledge in order to identify necessary infrastructures and mechanisms for documentation of experience and knowledge in Iranian academic libraries.
Methods: This research is applied, based on descriptive-analytical method. Data gathering tool was a researcher-made questionnaire that make based on literature review and confirmed its validity by experts. The questionnaire was distributed among 88 managers of the central libraries under study.
Findings: Findings of research indicated that in view of managers under study, 5 infrastructures and factors are necessary for documentation of experiences and knowledge in academic libraries, which are, in order of priority: structural, cultural, legal, technological and behavioral. Transfer of experiences to successor employees before retirement, being liable to having intellectual rights as experienced managers, creation of a documentary handbook of important experiences and actions taken in library, and publishing documented experiences in journals and or books were identified to development and improvement of documentation.
Originality: According to previous studies, this research to identify the necessary infrastructures in documentation of experience and knowledge for the first time. Also, the findings of this study could be starting point for documentation in the context of libraries and model is for other libraries and information centers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Documentation
  • Experience
  • Knowledge
  • University libraries
  • Managers

مراجع

  1. احمدی، علی‌اکبر؛ الهی، شعبان؛ صالحی، علی (1387). بررسی و تبیین عوامل رفتاری و فرهنگی و سازوکار ثبت تجارب مدیران. دوماهنامۀ علمی - پژوهشی دانشور رفتار، 15 (29): 17 - 28.
  2. الهی، شعبان؛ احمدی، علی‌اکبر (1379). مستندسازی تجارب در فرایند مدیریت استراتژیک، فصلنامۀمدیریتدولتی، 14 (48 و 49): 53 - 72.
  3. انواری رستمی، علی‌اصغر؛ شهائی، بهنام (1388). مدیریت دانش و سازمان یادگیرنده: تحلیلی بر نقش مستندسازی دانش و تجربه. مدیریت فناوری اطلاعات، 1 (2): 3 - 18.
  4. بیگلری، فروغ (1390). ارائۀ الگویی برای مستندسازی تجارب مدیران مدارس دولتی و خاص راهنمایی شهرستان آبادان با رویکرد مدیریت دانش. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی. دانشگاه شهید چمران، اهواز دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی.
  5. جعفری مقدم، سعید (1382). معیارهای انتخاب تجربه در مستندسازی تجارب مدیران. فصلنامۀ مطالعات مدیریت بهبود و تحول، 39 و 40: 209 - 230.
  6. دری، بهروز (1384). طرح پژوهش مستندسازی تجارب مدیران. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش، پژوهشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
  7. رضوانیان، اویس؛ متولیان، علیرضا (1385). کسب دانش مدیران از دیدگاه مدیران ارشد؛ دستاوردها و چالش‌ها، مطالعۀ موردی صنعت پتروشیمی ایران. دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت فناوری اطلاعات و توسعه، تهران، 24 - 25 دی ماه: 1 - 11.
  8. شهسواری علویجه، مریم (1389). سنجش نگرش مدیران و پژوهشگران پژوهشگاه صنعت نفت در مورد راهکارهای مستندسازی دانش ضمنی در فرایند مدیریت دانش. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش‌شناسی. دانشگاه الزهرا، تهران، دانشکدۀ علوم تربیتی و روانشناسی.
  9. گزنی، علی (1386). تعیین راهبرد مدیریت دانش سازمانی: تدوین دانش یا تبادل فردی دانش. فصلنامۀ کتاب،18 (1): 93 - 106.
  10. مردانی، امیرحسین؛ نظرزاده، محسن (1388). مستندسازی تجربه‌ها: ضرورتی برای خلق سازمانی دانش‌مدار در کتابخانه‌ها. مجموعه مقالات همایش مدیریت دانش و علوم اطلاعات: پیوندها و برهمکنش‌ها. تهران، کتابدار: 494 - 503.
  11. مؤسسۀ پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی (1388). گزارش ملی آموزش عالی، تحقیقات و فناوری سال 1387. بازیابی 16 آذر 1392، از

http://www.irphe.ir/FA/National%20Report/1387/Gozaresh%20_Meli_1387.pdf

Becker, K., Ghedini, C. (2005). A documentation infrastructure for the management of data mining projects. Information and Software Technology, 47(2), 95-111.

  1. Enting, J., Huirne, R. B. M., Dijkhuizen, A. A., Tielen, M. J. M. (1999). A knowledge documentation methodology for knowledge-based system development: an example in animal health management. Computers and Electronics in Agriculture, 22(2), 117-129.
  2. Hansen, M., Nihria, N., Tierney, T. (1999). What’s your strategy for managing knowledge?. Harvard Business Review, 11(2), 106-116.
  3. Külcü, Ö (2009). Quality documentation and records management: a survey of  Turkish universities. Aslib Proceedings, 61(5), 459 – 473.
  4. Ofi, B., Sowunmi, O. (2012). Nursing documentation: Experience of the use of the nursing process model in selected hospitals in Ibadan, Oyo State, Nigeria. International Journal of Nursing Practice, 18(4), 354-362.
  5. Renzl, B. (2008). Trust in management and knowledge sharing: the mediating effects of fear and knowledge documentation. Omega, 36(2), 206-220.
  6. Tavallaee, R., Rashidi, M. M. (2011). A Practical Framework for Documentation of Experience and Knowledge Acquisition of Experts in Organizations. International Proceedings of Economics Development & Research, IACSIT Press, Kuala Lumpur, Malaysia.1,133-37.

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار