شناسایی و اعتبارسنجی شاخص‌های ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌های ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شاهد

2 مدیر گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شاهد/ مدیرکل دفتر برنامه ریزی آموزشی دانشگاه شاهد

چکیده

هدف: این پژوهش، شاخص‌های ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌های ایران را بر اساس نظر مدیران و معاونان پژوهشی دانشگاه‌های کشور، شناسایی و اعتبارسنجی می‌کند.
 روش: شناسایی شاخص‌های ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها، مستلزم کاربرد روش اسنادی بود. برای اعتبارسنجی شاخص‌ها نیز روش پیمایشی به‌کار گرفته شد. نمونۀ این پژوهش شامل 60 نفر از مدیران و معاونان پژوهشی سه نوع دانشگاه جامع، صنعتی و علوم پزشکی بود. برای انجام دادن پژوهش از پرسشنامۀ محقق‌ساخته شامل 48 شاخص ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها، به‌عنوان ابزار گردآوری داده‌ها استفاده شد.
یافته‌ها: بر اساس نظر مدیران و معاونان پژوهشی سه نوع دانشگاه جامع، صنعتی و علوم پزشکی شاخص‌های مربوط به جایگاه، اعتبار زیادی در ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها دارند. در بین شاخص‌های ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها، شاخص‌های مربوط به مؤلفۀ کتاب، بیشترین اهمیت را نزد معاونان و مدیران پژوهشی دانشگاه‌های جامع دارد. سه مؤلفۀ پژوهانه، اختراعات و طرح‌های تحقیقاتی از اهمیت بالایی نزد معاونان و مدیران پژوهشی دانشگاه‌های صنعتی، نسبت به معاونان و مدیران پژوهشی دو نوع دانشگاه دیگر برخوردار است. همچنین شاخص‌های مربوط به مؤلفۀ مقاله، بیشترین اعتبار و اهمیت را نزد معاونان و مدیران پژوهشی دانشگاه‌های علوم پزشکی دارد.
اصالت/ ارزش: نتایج این پژوهش، شاخص‌های ارزیابی بهره‌وری پژوهشی دانشگاه‌ها را از هر دو بعد کمّی و کیفی شناسایی و اعتبارسنجی کرده است و تعیین میزان اعتبار هر شاخص در ارزیابی سه نوع دانشگاه جامع، علوم پزشکی و صنعتی از نتایج این پژوهش است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Identification and Accreditation of the Research Productivity Evaluation Indicators of Iran universities

نویسندگان [English]

  • Mina Rezaei 1
  • Abdolreza Noroozi Chakoli 2
1 Ms in libray and information science, shaheh university
2 Abdolreza noroozi chakoli, Associate professor shaheh university
چکیده [English]

Purpose: The purpose of this research is to identify and validate indicators used to evaluate research productivity of Iran universities based on view of research assistants and managers of universities across the country.
Methodology: In other to achieve this aim documentary method and survey method were applied to identification and validation of these indicators respectively.. Sample of this research consists of 60 persons among research assistants and managers of three types of medical sciences, industrial and comprehensive universities. In order to conducting survey research, a questionnaire as an instrument collecting data, including 48 evaluation indicators was used.
Findings: According to managers and research assistants of three types of medical sciences, industrial and comprehensive universities, indicators related to position have more important in evaluation of research productivity. The results showed that the book indicators are very important for the managers and research assistants of comprehensive universities. And for managers and research assistants of industrial universities, indicators related to grant, inventions and research projects have more credibility than other indicators of research productivity evaluation of
universities. For the managers and research assistants of medical sciences universities, indicators related to the article are more important than other indices.
Originality: This research has identified and ranked indicators of research productivity evaluation of universities. Also this research determined credibility of per indicator in research productivity evaluation of three types of medical sciences, industrial and comprehensive universities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • accereditation
  • Evaluation indicators
  • Universities
  • productivity
  • Iran

مراجع

پرداخت‌چی، محمدحسن؛ فرجی ارمکی، اکبر و حسن‌زاده، سعید (1390). بررسی مشکلات و تنگناهای رؤسای دانشگاه‌ها در توسعۀ واحدهای دانشگاهی و افزایش کیفیت و بهره‌وری پژوهشی در دانشگاه‌های صنعتی و غیرصنعتی. آموزش مهندسی ایران، 13 (50): 91 - 103.
خورشیدی، عباس؛ مهدوی، مهدی و سلمانی قهیازی، احمد (بی‌تا). عوامل و شاخص‌های مؤثر بر بهره‌وری دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 2 (5): 75 - 99.
دباغ، رحیم (1390). مقایسۀ بهره‌وری پژوهشی با بهره‌وری کل در دانشگاه‌های منتخب دولتی ایران. پژوهش‌های اقتصادی ایران، 16 (47): 75 - 104.
دباغ، رحیم و برادران شرکاء، حمید رضا (1388). بررسی کارایی و بهره‌وری بیست و چهار دانشگاه جامع دولتی ایران. آموزش عالی ایران، 2 (6): 1 - 33.
عالم‌تبریز، اکبر؛ فرجی، راضیه و سعیدی، حسام (1389). ارزیابی کارایی دانشکده‌های دانشگاه شهید بهشتی با رویکرد تلفیقی تحلیل پوششی داده‌ها و مدل برنامه‌ریزی آرمانی. مطالعات مدیریت صنعتی، 8 (19): 1 - 22.
قریشی، نیلوفر (1379). طراحی و تبیین شاخص‌های بهره‌وری دانشگاه صنعتی اصفهان. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد. دانشگاه صنعتی اصفهان، دانشکدۀ منابع طبیعی.
قضایی، عباس و دیگران (1388). تحلیل کارایی نسبی مجتمع علوم انسانی دانشگاه یزد با کاربرد DEA‌،TOPSIS فازی وAHP . انجمن آموزش عالی ایران، 2 (2): 95 - 118.
لطفی، محمد رضا (1389). اولویت‌بندی و تعیین مهم‌ترین عوامل آموزشی مؤثر بر بهره‌وری دانشگاه‌ها به روش تصمیم‌گیری گروهی. مدیریت، 7 (20): 49 - 61.
محمدی‌ مقدم، یوسف (1386). شاخص‌های بهره‌وری در دانشگاه علوم انتظامی. فصلنامۀ دانش انتظامی، 9 (4): 184 - 201.

Bonaccorsi, A & Daraio, C (2002). The organization of science: Size, agglomeration and age effects in scientific productivity. The SPRU Conference: Rethinking science policy,1-34.

Chan,Kam.C, Chen,Karl.C&Cheng,Luis.T.W(2005). Ranking research productivity in accounting for Asia-Pacific Universities. Review of quantitative finance and accounting, 24, 47–64.
Coccia,M (2004). New models for measuring the R&D performance and identifying the productivity of public research institutes. R&D Management, 34(3), 267-280.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار