بررسی مانایی ساختار نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با استفاده از مدل سیستم‌های مانا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 علم اطلاعات و دانش شناسی، پردیس کیش، دانشگاه تهران، ایران

2 دانشیار، گروه علم اطلاعات ودانش‌شناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه علوم سیاسی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

4 استادیار، گروه علم اطلاعات ودانش‌شناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف مقاله حاضر شناسایی ظرفیت مانایی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با استفاده از مدل سیستم‌های مانا است.

روش: به منظور دستیابی به این هدف با تلفیق مراحل مختلفی از سه نوع متداول این روش‌شناسی به تعریف هویت و اهداف و محیط نمایشگاه به منزله یک سیستم پرداخته سپس با تبیین فرایند تبدیل و از هم گشودن پیچیدگی‌های سیستم دو مدل تکتولوژیکی و مشتری-تأمین‌کننده ارائه شد و در نهایت با شناسایی زیرسیستم‌های پنج‌گانه مدل سیستم‌های مانا در ساختار فعلی نمایشگاه به بررسی نواقص موجود پرداخته شد. در نهایت نقص‌های ساختار فعلی جهت دسـتیابی به مانایی کـه رفـع آنها نمایشگاه را برای مواجهه بـا چالش‌های محیطی و رسیدن به مانایی کمک می‌کند، مشخص شد.

یافته‌ها: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به منظور دستیابی به مانایی نیازمند رفع نواقص موجود در ساختار و ایجاد ساختار متناسب با مدل سیستم‌های مانا است تا بتواند با وجود تغییرات محیطی، به عنوان یک موجودیـت مسـتقل در طول زمان به مانایی و بقا دست یابد.

اصالت اثر: به نظر می‌رسد این پژوهش برای نخستین بار ساختار نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را از منظر مانایی مورد بررسی و سنجش قرار داده است. نتایج این پژوهش می‌تواند به‌منظور هماهنگی، برنامه‌ریزی، سازماندهی و کنترل مورد بهره‌برداری مدیران نمایشگاه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the viability of the structure of Tehran International Book Fair using Viable Systems Model

نویسندگان [English]

  • Maryam Chehreghani 1
  • Fatima Fahimnia 2
  • ‪Amir masoud shahramnia 3
  • Mohamad reza Vasfi 4
1 knowledge and information science, Kish International Campus, University of Tehran, Iran
2 University of Tehran
3 University of Isfahan
4 University of Tehran
چکیده [English]

Viable system model is one of the structural design models that as a model based on organizational cybernetics and a kind of qualitative methodology, enables the organization to achieve the set goals and be prepared to face the challenges of the environment. This model, which is one of the well-known models in the world and has been used to design the structure or to diagnose the existing structure of various organizations at micro and macro levels, can be used in various fields of activity.

The purpose of this article is to identify the viability capacity of Tehran International Book Fair using the Viable systems model.

In order to achieve this goal by combining different stages of the three common types of this methodology to define identity and goals and the environment as a system, then by explaining the conversion process and unraveling the complexities of the system, two technological and customer-supplier models were presented, and finally, by identifying the five subsystems of the Viable Systems Model in the current structure of the book fair, the existing defects were identified.

Finally, the defects in the current structure were identified, which by eliminating them, the book fair is prepared to face environmental challenges and achieve viability.

It seams this study has evaluated the structure of Tehran International Book Fair from the perspective of viability for the first time. The results of this research can be used by managers for coordination, planning, organization and control.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Viable systems model"
  • organizational cybernetics"
  • systems approach"
  • organizational structure"
  • "
  • Tehran International Book Fair"
ابویی اردکان، محمد، علی‌اصغر پورعزت، و علی پیران‌نژاد (۱۳۸۵). کاربرد مدل سیستم‌های مانا برای تدوین برنامه آموزش عالی ایران در قرن ۲۱. توسعه انسانی، ۱ (۲): ۴۳-۶۶.
تدین‌راد، علی و سارا نجف‌پور (1394). آشنایی با نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب. تهران: موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران، نشر تکا.
جرسی، مژگان (1395). آسیب‌شناسی ارتباطات سازمانی بیمه مرکزی با واحدهای تابعه با استفاده از روش سیستم پایا. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده مدیریت و حسابداری.
ذوالفقارزاده، محمدمهدی، و نوروزی، خلیل (1391). نظام علمی مانا: پیشنهادی برای حفظ پایایی روابط میان دانشگاه، صنعت، دولت و مردم در جمهوری اسلامی ایران. مدیریت در دانشگاه اسلامی، 1 (3)، 379-400.
ذوالفقارزاده، محمدمهدی، و نوروزی، خلیل (1398). مدل سیستم‌های مانا: الگویی میان‌رشته‌ای و کاربردی از سایبرنتیک در طراحی راهبردی سازمان‌های دولتی. مطالعات مدیریت دولتی ایران، (3)، 53 - 77.
رحیمیان، اشرف (1396). ارائه چارچوب برندسازی شهری در ایران بر مبنای مدل سیستم‌های مانا. معماری و شهرسازی ایران، (13)، 197-207.
رضایی، زینب؛ عادل آذر؛ عباس مقبل باعرض و محمود دهقان نیری (1396). سازمان مانا: کاربرد مدل سیستم‌های مانا (VSM) در طراحی ساختار سازمانی. علوم مدیریت ایران، 12 (47)، 20-1.
رضایی، زینب؛ آذر؛ عادل؛ مقبل باعرض، عباس؛ و دهقان نیری، محمود (1397). عارضه‌یابی ساختار سازمانی مبتنی بر مدل سیستم‌های مانا (VSM). پژوهش‌های نوین در تصمیم‌گیری 3 (1): 187-215.
روزنهد، جاناتان و جان مینجرز (1392). مدلسازی نرم در مدیریت روش‌های ساخت‌دهی مسئله در شرایط پیچیدگی عدم اطمینان تعارض. ترجمه: عادل آذر و علی انوری. تهران: نگاه دانش.
صحاف، مجید، و مهدیان‌پور، سکینه‌خاتون (1393). نگاهی تحلیلی توصیفی به نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و آسیب‌شناسی فرایند برگزاری آن. وبگاه تجربه عقلی. قابل دسترس در http://sahaf.ir/post/86 تاریخ مراجعه 7 خرداد 1399.
علمی، محمد (1396). مبانی امور نمایشگاهی. تهران: لیلاز.
فاطمی‌زاده، سمیه (1389). آسیب‌شناسی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران طی سال‌های 1386-1389 از دید متخصصان کتابداری شاغل در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های شهر تهران و ارائه راهکارهای پیشنهادی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، گروه کتابداری و اطلاع رسانی، دانشگاه الزهرا.
مرکز افکارسنجی و رصد فرهنگی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (1392). مقایسه وضعیت برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با نمایشگاه‌های بین‌المللی کتاب در دیگر کشورها و رتبه‌بندی جهانی آن. گزارش طرح پژوهشی.
مسلمانی، غلامحسین؛ آذر، عادل؛ معزز، هاشم، و ارسطا، محمدجواد (1398). واکاوی ساختار جاری نظام جمهوری اسلامی ایران از منظر مانایی. پژوهش‌های مدیریت در ایران، 23 (3)، 158-129.
موسوی‌زاده کاشی‌پز، محسن (1377). طراحی مرکز تجارت و نمایشگاه بین‌المللی استان اصفهان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان اصفهان.
مینتزبرگ، هنری (1393). سازماندهی 5 الگوی کار ساز (چاپ پنجم)، ترجمه: ابوالحسن فقیهی، حسین وزیری سابقی، تهران: انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
وحیدی‌منفرد، امین، و علی‌احمدی، علیرضا (1396). نگاشت نهادی ملی در نظام علم و فناوری ایران با استفاده از مدل سیستمی مدل سیستم مانا جهت تحقق اسناد بالادستی. پژوهش‌های مدیریت در ایران 21 (4)، 29-48.
 
References
Aboushama, A., Ragab, A. A., Ragheb, M. A., & Abdelbaray, A. A. (2018). The impact of viable system model on organizations success in the security sector of Egypt. The Business & Management Review, 9(4), 249-258.
Ashby, W. (1956). An introduction to cybernetics. London: Chapman and Hall Ltd.
Beer, S. (1985). Diagnosing the system for organization. New York: John Wiley.
Brocklesby, J., & Cumming, S. (1996). Designing a viable structure. Long range planning, (29), 48-57.
Ben-Ali, F. M. (2011). Structural design of a national youth and sports information system using the viable system model. Kybernetes, 40 (3/4), 394-404.
Cezarino, L.O., & Beltran, A.C. (2009). Diagnosis of organizational soft problems in a Peruvian Financial Institution by systemic thinking. Systemic Practice and Action Research, 22, 101–110.
Espejo, R., & Harnden, R. (1989). The viable system model: Interpretation & application of Stafford Beer’s VSM. Chichester: John Wiley & Sons.
Espejo. R., Bowling, D., & Hoverstadt, P. (1999). The viable system model and the viplan software. Kybernetes, 28(6/7), 661-678.
Espejo, R. (2003). The viable system model: A briefing about organizational structure. Systems Practice, 3(3), 219-223.
Espejo, R., & Reyes, A. (2011). Organizational systems: Managing complexity with the viable system model. Heidelberg: Springer.
Gmür, B., Bartelt, A., & Kissling, R. (2010). Organization from a systemic perspective: Application of the viable system model to the Swiss Youth Hostel Association. Kybernetes: The International Journal of Systems & Cybernetics, 39(9-10), 1627-1644.
Herring, C., & Kaplan, S. (1998). Cybernetic components: A theoretical basis for component software systems. Component-Oriented Software Engineering Workshop, ASWEC'98, Adelaide: 13 November 1998. Retrived from https://bit.ly/2YJtZzg
Jackson, M. C. (2003). Systems thinking: Creative holism for managers. Chichester: John Wiley & Sons Inc.
Karyda, M., Kokolakis, S., & Kiountouzis, E. (2001). Redefining Information Systems Security: Viable Information Systems. Trusted Information, 453-467.
Kawalek, P. & Wastell, D.G. (1999). A case study evaluation of the use of the viable system model in information systems development. Journal of Database Management, 10 (4), 24-32.
Leonard, A. (2009). The viable system model and its application to complex organizations. Systemic Practice and Action Research, 22, 223-233
Ototsky, L. (2003). Stafford Beer and viable systems in the XXI century. Disponível online. Retrived from http://www.ototsky.mgn.ru/it/OSJmenu.htm
Peppard, J. (2005). The application of the viable systems model to information technology governance. ICIS Proceedings, pp. 45–58.
Pérez-Ríos, J. (2012). Design and diagnosis for sustainable organizations: The viable system method. Valladolid, Spain: Springer.
Preece, G., Shaw, D., & Hayashi, H. (2013). Using the viable system model (VSM) to structure information processing complexity in disaster response. European Journal of Operational Research, 224, 209-218.
Schwaninger, M. (2004). Methodologies in conflict: Achieving synergies between system dynamics and organizational cybernetics. Systems Research and Behavioral Science, 21 (4): 411-431.
Schwaninger, M. (2006). Design for viable organization. Kybernetes, 32 (7/8), 955-966.
Von Bertalanffy, L. (1968). General system theory: Foundations, development. New York: George Braziller.
Wiener, N. (1948). Cybernetics. New York: John Wiley & Sons.