مقایسه دیدگاه کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی و عمومی شهر تهران در مورد خدمات اشاعه اطلاعات معتبر در دوران همه‌گیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران

2 گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران.

3 گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

هدف: هدف این پژوهش مقایسه دیدگاه کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی و عمومی شهر تهران در مورد خدمات اشاعه اطلاعات و اخبار معتبر در دوران همه‌گیری از نظر خدمات و ابزارهای مورد استفاده و عوامل و متغیرهای تأثیرگذار است.
روش: این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی با رویکرد توصیفی-تحلیلی با استفاده از روش‌های اسنادی و پیمایشی انجام شده است. جامعه پژوهش کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاهی و عمومی شهر تهران است. داده‌ها با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی تحلیل شد.
یافته‌ها: میانگین خدمات اطلاعاتی ارائه شده در کتابخانه‌های دانشگاهی و عمومی، بین 3 تا 4 و تنها میانگین ارائه خدمات مجازی در بستر شبکه‌های اجتماعی در کتابخانه‌های دانشگاهی بالاتر از ۴ است. از نظر ابزارهای مورد استفاده، در کتابخانه‌های عمومی ابزار شبکه‌های اجتماعی و در کتابخانه‌های دانشگاهی ابزارهای پایگاه‌های اطلاعاتی، شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها دارای میانگین بالاتر از ۴ هستند. متغیرهای تأثیرگذار در سه بخش سازمان و زیرساخت، سرمایه انسانی و کاربری فعال قابل رهگیری است. از دیدگاه کتابداران، میانگین متغیرهای تأثیرگذار در بخش‌های سازمان و زیرساخت، سرمایه انسانی و کاربری فعال بسیار زیاد و بالاتر از 4 است. در بخش عوامل سازمان و زیرساخت، از نظر کتابداران کتابخانه‌های عمومی متغیر «ساعت کار و تعداد نیروی انسانی در کتابخانه» عامل مؤثرتری بر ارائه این خدمات است. در بخش کاربری فعال، متغیرهای سطح سواد و گروه سنی کاربران در کتابخانه‌های دانشگاهی و عمومی اهمیت کمتری داشته‌اند.
نتیجه‌گیری: میان نگرش کتابداران کتابخانه‌های دانشگاهی و عمومی شهر تهران تفاوت معناداری نسبت به شاخص‌های مربوط به متغیر سرمایه انسانی از میان متغیرهای تأثیرگذار بر خدمات اشاعه اطلاعات معتبر وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the views of librarians of university and public libraries in Tehran about the dissemination of valid information during the epidemic

نویسندگان [English]

  • Mahdiyeh Ramezanzadeh 1
  • Yeganeh Amini 2
  • Somayyeh Jafari Baghiabadi 3
1 Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Knowledge & Information Science, Faculty of management, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study is to compare the views of librarians of the university and public libraries in Tehran about information dissemination services and valid news during the epidemic in terms of services and tools used and influential factors and variables.
Materials and Methods: In terms of purpose, this research has been applied with a descriptive-analytical approach using documentary and survey methods. The research community is librarians working in university and public libraries in Tehran. Data were analyzed using descriptive and analytical statistics and statistical software "SPSS" version 26.
Results: The average information services provided in academic and public libraries are between 3 and 4, and the average of virtual services provided in the context of social networks in academic libraries is higher than 4. In terms of tools used, social media tools in public libraries and database tools, social networks, and media in university libraries have an average higher than 4. Influential variables can be tracked in three parts of the organization and infrastructure, human capital, and active use. From the librarians' point of view, the average of the influential variables in the organization and infrastructure, human capital, and active using sectors is very high and higher than 4. In the area of organizational and infrastructure factors, for librarians of public libraries, the variable "working hours and number of manpower in the library" is a more effective factor in providing these services. In the active using section, the variables of literacy level and age group of users in academic and public libraries were less important than other variables.
Conclusion: There is a significant difference between the attitudes of librarians of the university and public libraries in Tehran towards the indicators related to the human capital variable among the variables affecting valid information dissemination services.

کلیدواژه‌ها [English]

  • University Library (s)
  • Public Library (s)
  • Epidemic
  • Information Dissemination

مراجع

آورند، سمیه؛ قنواتی، زینب؛ هاتفی‌کیا، منصوره (1400). آموزش مجازی: بررسی جایگاه کتابخانه‌ها در به کارگیری شبکه‌های اجتماعی در بحران کرونا، چهارمین کنفرانس بین‌المللی مطالعات میان رشته‌ای روانشناسی، مشاوره و آموزش علوم تربیتی، تهران. https://civilica.com/doc/1302487
احمدی، اسماعیل (۱۳۹۶). شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و خواندن: شناخت مزایا، معایب و راهکارهای اثربخشی. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۲۳(۴)، ۵۰۳- ۵۲۴
اشرفی‌ریزی، حسن، و کاظم‌پور، زهرا (1399). چالش‌های خدمات اطلاع‌رسانی مرتبط با بحران کووید 19. مجله طب نظامی، 22(2)، ۲۰۷- ۲۰۹.
انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران (1400). کنگره ملی سالانه متخصصان علوم اطلاعات، نشست کتابخانه عمومی. تهران.
برادر، رویا؛ کیانی خوزستانی، حسن، و گوهری، حمیده (۱۳۹۰). بررسی وضعیت منابع انسانی نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور از نقطه نظر مدیریت دانش. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، ۱۸(۲)، ۳۳۲-۳۵۵.
حجت‏حسینی، زهرا (1399). الگوهای خدماتی و استراتژی‌های کاربردی کتابخانه‌های دانشگاهی در دوران کرونا: یک مطالعه متن پژوهانه. ترویج علم، 11(19)، ۱۸۷- ۲۱۲.
دیانی، محمد حسین (1387). روش‌های تحقیق در کتابداری. مشهد: کتابخانه رایانه‌ای.
زبردست، مریم، و شکوهیان، حسن (1391). خـدمات اشاعه اطلاعات گزیده در کتابخانه‌ها و مراکز اطلاع‌رسانی ایران: مقایسه با هدف ارائه الگوی مناسب. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 23(91)، ۹۸- ۱۱۷.
زراعتکار مغانی، سعیده (۱۳۹۴). بررسی شبکه‌های اجتماعی، مزایا و معایب آن ها. کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های کاربردی در فناوری اطلاعات، کامپیوتر و مخابرات، تربت حیدریه.
زنگنه، ثریا (1399). خدمات کتابخانه های عمومی در بحران کرونا. کتابدار2.0، 6(3).
سلطانی‌فر، محمد؛ سلیمی، مریم، و فلسفی، غلامرضا (۱۳۹۶). اخبار جعلی و مهارت‌های مقابله با آن. رسانه، ۲۸(۲)، 49-69.
صابری، سمیرا؛ حسن‌زاده، محمد، و درودی، فریبرز (1398). بررسی وضعیت موجود و آرمانی تأثیر مولفه‌های فنی بر کاربست شبکه‌های اجتماعی در کتابخانه‌های دانشگاهی ایران. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 22(1)، 122- 147.
طاهری، ابوالفضل؛ اشرفی‌ریزی، حسن، و سعیدی‏زاده، مرضیه (۱۳۹۹). در زمان بحران کووید 19: تحلیلی بر راهنماها و اقدامات بین‌المللی. مدیریت اطلاعات سلامت، 17(3)، ۱۴۰- ۱۴۶.
عباداللهی، نوراله (1382). خدمات و اهمیت کتابخانه‌های عمومی. پیام کتابخانه، 13(3 و 4)، 15-21.
علی‌اصغری، نسرین (1399). نقش کتابداران و متخصصین اطلاعات پزشکی در مقابل کووید-19 در ایران. تصویر سلامت، 11(4)، ۳۰۰- ۳۰۴.
فرهنگی، علی‏اکبر، و صفرزاده، حسین (1389). روش‏های تحقیق در علوم انسانی (با نگرشی بر پایان‏نامه‏نویسی). تهران: برآیند پویش.
مرادی، خدیجه، و صفوی، زینب (1391). بررسی نقش و جایگاه کتابخانه‌های عمومی کشورهای درحال توسعه در اقتصاد دانش‌محور. شمسه، ۴(۱۴ و ۱۵)، ۱- ۱۱.
منصوریان، یزدان (1393). روش تحقیق در علم اطلاعات و دانش‌شناسی. تهران: سمت.
وصفی، محمدرضا؛ جعفری، سمیه، و جباری، لیلا (1398). توسعه اقتصاد دانش‌بنیان و اقتصاد دیجیتال از طریق پلتفرم کتابخانه عمومی، اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت دانش، بلاکچین و اقتصاد، تهران.
References
Ahmadi, E. (2017). Online social networking and reading: Advantages, disadvantages and effectiveness solutions. Research on Information Science & Public Libraries, 23 (4), 503-524. (in Persian).
Aliasghari, N. (2020). Role of librarians and medical information experts in response to Covid-19 in Iran. Depiction of Health, 11(4), 300-304. (in Persian).
Annual National Congress of Information Science Specialists (2021). Public Library Meeting (In Persian).
Ari, R. (2017). Importance and role of libraries in our society. 2. National Journal of Interdisciplinary Studies, 2, 59–65.
Ashrafi-rizi H., Kazaempour Z. (2020). The challenges of information service related to the COVID-19 crisis. Journal of Military Medicine, 22(2), 207-209. (In Persian).
Asnafi, A. R., Moradi, S., Dokhtesmati, M., & Naeini, M. P. (2017). Using mobile-based social networks by Iranian libraries: The case of Telegram Messenger. Library Philosophy and Practice. https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/1539/
Avarand, S., Ghanvati, Z., & Hatfiqia, M. (2021). Virtual education: A study of the position of libraries in using social networks in the corona crisis, Fourth International Conference on Interdisciplinary Studies in Psychology, Counseling and Educational Sciences, Tehran. https://civilica.com/doc/1302487 (in Persian).
Bangani, S. (2021). The fake news wave: Academic libraries’ battle against misinformation during COVID-19. The Journal of Academic Librarianship, 47(5), 102390. https://doi.org/10.1016/j.acalib.2021.102390
Baradar, R., Kiani Khoozestani, H., & Gohari, H. (2012). A study of the status of human resources in the Iran public libraries foundation from the point of view of knowledge management. Research on Information Science & Public Libraries, 18 (2):331-355. (In Persian).
Chakraborty, K., Kureshi, P. S. L., Gajbe, S. B., Upadhyay, N., & Devi, D. (2020). Role of LIS Professionals to provide authentic information sources during COVID-19 a Pandemic crisis. Library Philosophy and Practice. https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/4180/
Chukwuyere, A. E., Nwanneka, O. I., Chukwudebelu, C. C., & Chidiebere, E. B. (2020). Librarians’ use of social media in disseminating health information on COVID-19. International Journal of Research and Review, 7(7), 443-454.
Dayani, M. (2008). Research methods in librarianship. Mashhad: Ketabkhaneh Rayaneei. (In Persian).
Ebadollahi, N. (2003). Services and the importance of public libraries. Research on Information Science & Public Libraries, 13 (3 and 4), 15-21. (In Persian).
Farhangi, A., & Safarzadeh, H. (2010). Research methods in the humanities (with a view to dissertation writing). Tehran: Barayand-e Pooyesh. (In Persian).
Hojjat Hoseini, S. (2021). Service patterns and functional strategies for academic libraries during Corona: A text-study study. Popularization of Science, 11(2), 188-212. (In Persian).
Iranian Library and Information Association (2021). Annual National Congress of Information Science Specialists, Public Library Meeting. Tehran.
Kumar, P. S. (2016). Role of Library and Information Science Professionals in the Knowledge Society. Journal of Information, 2(2), 10-17.
Madu, A. U., Haruna, B., & Rajapakse, G. S. (2019). Impact of User Characteristics in the Intention to Use the Library: An SEM approach. International Journal of Library Science, 17(1), 36-51.
Mansoorian, Y. (2014). Research method in knowledge and information science. Tehran: Samt. (In Persian).
Moradi, K., Safavi, Z. (2012). Investigating the role and position of public libraries in developing countries in the knowledge-based economy. Shamseh, 4 (14&15), 1-11. (In Persian).
Noruzi, A., Gholampour, B., Gholampour, S., Jafari, S., Farshid, R., Stanek, A., & Saboury, A. A. (2022). Current and future perspectives on the COVID-19 vaccine: A scientometric review. Journal of Clinical Medicine, 11(3), 750.
Saberi, S., Hasanzadeh, M., & Doroudi, F. (2020). Effective organizational components for the application of social networking in Iran's academic libraries: from status quo to ideal condition. Library and Information Science Research, 9(2), 162-183. (in Persian).
Soltanifar, M., Salimi, M., Falsafi, G. (2017). Fake news and skills of fighting them. Rasaneh, 28(3), 43-69. (in Persian).
Taheri, A., Ashrafi-Rizi, H., Saeedizadeh, M. (2020). Challenges and actions of public libraries for reopening and providing services under COVID-19 crisis: An analysis of international guidelines and actions. Health Information Management, 17(3), 140-146. (In Persian).
Varheim, Andreas (2014). Trust in Libraries and Trust in Most People: Social capital creation in the public library. Library Quarterly: Information, Community, Policy, 84(3), 258–277.
Vasfi, M., Jafari, S. and Jabbari, L. (2019). Development of Knowledge-Based Economy and Digital Economy through Public Library Platform, First International Conference on Knowledge Management, Blockchain and Economics, Tehran (in Persian).
Wang, T., Lund, B., & Wang, T. (2020). Announcement Information Provided by United States ’ Public Libraries during the 2020 COVID-19 Pandemic Announcement Information Provided by United States ’ Public Libraries during the 2020 COVID-19 Pandemic. Public Library Quarterly, 00(00), 1–12. https://doi.org/10.1080/01616846.2020.1764325
Wilson, T.D. (1997). Information behaviour: An interdisciplinary perspective. Information Processing & Management, 33(4), 551-572.
Zanganeh, S. (1399). Public library services in the Corona crisis. Ketabdar 2.0, 6 (3). (in Persian).
Zebardast, M., Shokoohian, H. (2012). Selective Dissemination of Information Services in Libraries and Information Centers of Iran: A Comparison with the Aim of Presenting an Appropriate Model. Librarianship and Information Organization Studies, 23(3), 98-117. (in Persian).
Zeraatkar Moghani, S. (2015). Examining social networks, their advantages and disadvantages. International Conference on Applied Research in Information Technology, Computer and Telecommunications, Torbat Heydariyeh. (in Persian).
تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی
دوره 55، شماره 4
دی 1400
صفحه 77-100

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار