تحلیل سلسله مراتبی تسهیم دانش در پارک علم و فناوری گیلان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه تهران، پردیس بین‌المللی کیش، کیش، ایران

2 عضو هیئت علمی، گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه علم اطلاعات ، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

چکیده

هدف: تسهیم دانش یکی از حوزه‌های کلیدی برای شرکت‌های دانش‌بنیان است و یکی از مهمترین اولویت‌های دست‌اندرکاران مدیریت دانش در جهان است. تسهیم دانش در سازمان باعث کاهش هزینه‌ها در تولید دانش و تضمین انتشار روش‌های کاری در داخل سازمان شده و سازمان را قادر به حل مسائل و مشکلات خود می‌نماید و در غیر این‌صورت سازمان‌ها در فضای رقابتی با چالش‌ها و بحران‌های متعددی روبه‌رو می‌شوند.
روش پژوهش: با توجه به اینکه هدف مقاله حاضر رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر تسهیم دانش در پارک علم و فناوری گیلان با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی ای.اچ.پی. در نظر گرفته شده است، در گام اول بر اساس مطالعات و ادبیات مدیریت دانش پرسشنامه محقق‌ساخته پنج گزینه‌ای طیف لیکرت ساخته شد که در بین دو گروه خبرگان برون سازمانی و درون سازمانی به صورت پرسشنامه توزیع و جمع‌آوری گردید. این عوامل در چهار بعد 1. عوامل فردی؛ 2. عوامل سازمانی؛ 3. عوامل فرهنگی اجتماعی؛ و 4. عوامل فناوری شناسایی و دسته‌بندی شدند. در مرحله بعد در قالب پرسشنامه زوجی و به کمک نرم‌افزار اکسپرت چویس این عوامل اولویت‌بندی و وزن‌دهی شدند. 
یافته‌ها: این پژوهش با هدف تعیین وزن‌دهی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر تسهیم دانش در پارک علم و فناوری گیلان با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی به انجام رسید. عوامل فرهنگی اجتماعی (با وزن 340/0) در صدر قرارگرفت و به ترتیب عوامل فردی با (وزن 287/0)؛ عوامل فناوری (با وزن 237/0) و در نهایت، عوامل سازمانی (با وزن 136/)0 در اولویت‌های بعدی قرار گرفتند. بر این اساس بعد فرهنگی اجتماعی بیشترین تأثیر را بر تسهیم دانش دارد و ابعاد فردی و فناوری و سازمانی به ترتیب در رتبه‌های دوم تا چهارم جای دارند. ازسویی دیگر عوامل مؤثر بر تسهیم دانش به ترتیب اولویت؛ سرمایه اجتماعی، اعتماد، شبکه‌های مجازی، آموزش به کارگیری فناوری، انگیزش، تعهد عاطفی، گروه‌افزار، مهارت‌های ارتباطی، زیرساخت‌های فناوری، پاداش سازمانی، فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی هستند که مهمترین آنها؛ سرمایه اجتماعی، اعتماد و شبکه‌های مجازی بشمار می‌آیند که نشان می‌دهد شرکت‌های دانش‌بنیان برای رواج تسهیم دانش در سازمان باید، در وهله نخست، به تقویت سرمایه اجتماعی بپردازند. 
نتیجه‌گیری: پیشنهاد می‌شود که مدیران و سیاستگذاران پارک علم و فناوری گیلان قویاً نسبت به عوامل فرهنگی اجتماعی موجود در واحدهای سازمان به کمک منابع انسانی بپردازند تا بتوانند از نتایج تسهیم دانش بیشترین بهره‏‌برداری را نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Hierarchical Analysis of Knowledge Sharing in Guilan Science and Technology Park

نویسندگان [English]

  • Marjan Mirzendehdel 1
  • Sepideh Fahimifar 2
  • Alireza Noruzi 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Knowledge and Information Science, University of Tehran, Kish International Campus, Kish, Iran
2 Faculty Member, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Associate Professor, Department of Knowledge and Information Science, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objective: Knowledge sharing is one of the key areas for knowledge-based companies and is one of the most important priorities for knowledge management practitioners in the world. Knowledge sharing in the organization reduces costs in knowledge production and ensures the dissemination of working methods within the organization and enables the organization to solve its problems and issues, otherwise organizations in a competitive environment with many challenges and crises they face.
Materials and Methods: The purpose of this article is to determine the weighting and prioritization of factors affecting knowledge sharing in Guilan Science and Technology Park using the Analytic Hierarchy Process (AHP). In the first step, based on knowledge management studies and literature, a researcher-made 5-point Likert scale questionnaire was created, which was distributed and collected as a questionnaire between two groups of external and internal experts.
Results: Factors affecting knowledge sharing were identified and categorized in four dimensions: 1) individual factors 2) organizational factors 3) socio-cultural factors and 4) technology factors. In the next step, in the form of a pair of questionnaires and with the help of Expert Choice software, these factors were prioritized and weighted. . According to the results of the second questionnaire; Socio-cultural factors (weighing 0. 340); Individual factors (weighing 0. 287), technological factors (weighing 0. 237) and organizational factors (weighing 0. 136) have the greatest impact on knowledge sharing, respectively.
Conclusion: It is suggested that the managers and policy makers of Guilan Science and Technology Park strongly support the socio-cultural factors in the organizational units with the help of human resources in order to make the most of the results of knowledge sharing.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge
  • knowledge management
  • knowledge sharing
  • Guilan Science and Technology Park

مراجع

اصغری، حرمت؛ دانش فرد، کرم اله و میرسپاسی، ناصر (1397). تحلیل عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان مورد مطالعه شرکت‌های موجود در پارک‌های علم و فناوری تهران. مدیریت بهره وری، 45(12)، 7-30.
ایزدیان، زینب؛ عبداللهی، بیژن و کیانی، مراد (1392). مدیریت دانش الگویی جهت مدیریت شرکت‌های دانش‌بنیان مستقر در پارک‌های علم و فناوری، رشد فناوری. پارک‌ها و مراکز رشد، 10(37).
آرمون،عسگر، ستاری، صدرالدین و نامور، یوسف (1398). عوامل مؤثر بر اشتراک‌گذاری دانش میان اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اردبیل. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی،19 (21).
بیرانوند، علی‌، شعبانی‌، احمد و محمدی‌ استانی‌، مرتضی (١٣٩٦). بررسی‌ عوامل‌ مؤثر بر تسهیم‌ دانش‌ کتابداران و ارائه‌ مدل پیش‌بینی‌ رفتار آنها (مطالعه‌ موردی‌: کتابخانه‌های‌ عمومی‌ استان فارس). مطالعات کتابداری‌ و علم‌ اطلاعات، 9(1)، ٣٩-٦٠.
پور، سمیرا و مرتضوی‌، سعید (١٣٩٢). تبیین‌ عوامل‌ مؤثر بر نگرش و رفتار مبتنی‌ بر تسهیم‌ دانش‌ (مورد مطالعه‌: پرستاران بیمارستان ١٧ شهریور). مطالعات رفتار سازمانی‌، 2(3)، ٤٣-٧٠.
ثقفی، فاطمه و حدادی، جواد (1397). ارائه مدل سنجش تأثیر خدمات پارک‌های علم و فناوری بر عملکرد نوآورانه شرکت‌های دانش‌بنیان آنها. مدیریت توسعه فناوری، 6(2).
خواجوی، شکراله وکرمانی، احسان (1398). بررسی عوامل مؤثر بر تسهیم دانش در مؤسسات حسابرسی. دانش حسابرسی، 19(75).
دانش فرد،کرم‌اله (1395). تحلیل عوامل مؤثر بر راهبرد استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان و ارائه الگوی مناسب،. پژوهش‌های مدیریت راهبردی22، (61).
 دهقانی سلطانی، مهدی؛ مصباحی، مریم، عوامی، میثم و رمضانی، سارا (1397). تأثیر استفاده از فناوری‌های نوین اطلاعاتی بر توانمندسازی روانشناختی کارکنان با تبیین نقش میانجی تسهیم دانش (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه علوم دریایی امام خمینی (ره)). آموزش علوم دریایی، 5(1)
رفوآ، شبنم‌ و عباسی‌ سورکی‌، فاطمه (١٣٩٤). تأثیر عوامل‌ سازمانی‌ و تکنولوژیکی‌ بر تسهیم‌ دانش‌ در کتابخانه‌ ملی‌ جمهوری‌ اسلامی‌ ایران. ‌ پژوهشنامه‌ پردازش و مدیریت‌ اطلاعات، 31(1)، ٢١٧-٢٣٩.
رهنورد، فرج اﷲ و صدر، فاطمه (١٣٨٨). رابطه‌ ادراک فرهنگ‌ تسهیم‌ دانش‌ کارکنان با عوامل‌ سازمانی‌ در دستگاه-های‌ دولتی‌. فراسوی‌ مدیریت‌، 2(8)، ٥١-٧٤.
عسگری، ناصر؛ خلعتبری معظم و هاشمیان زاده، شمیم (1399). فراتحلیل پیشایندهای تسهیم دانش در سازمان‌های ایرانی. مدیریت راهبردی دانش سازمانی، 3(10)، 145-113.
علی‌پور درویشی‌، زهرا ( ١٣٩١). ارائه‌ مدل عوامل‌ مؤثر بر تسهیم‌ دانش‌ گروه‌های‌ آموزشی‌ دانشگاه آزاد اسلامی‌(پیمایشی‌ پیرامون واحد تهران شمال و علوم تحقیقات). مدیریت‌ فناوری‌ اطلاعات، 4(10)، ٩١-١١٦.
فیلسوفیان، مریم و اخوان، پیمان (1396). بررسى تأثیررفتار تسهیم دانش برعملکردسازمانى(مطالعۀ موردى:سازمان فضایى ایران). پژوهشگاه علوم و فنّاورى اطلاعات ایران، 32(3)،730-713.
مرادزاده، عبدالباسط؛ زارعی،کورش و حیدریان،حامد (1399). تأثیر سرمایه اجتماعی بر ارتقای تاب‌آوری سازمانی: تبیین نقش میانجی تسهیم دانشِ مرتبط با بحران کووید19. مدیریت راهبردی دانش سازمانی،3(10)، 112-82.
مهدیان راد، امیر احمد و الوانی،سید مهدی، فضلی، صفر (1397). طراحی مدل تسهیم دانش در سازمان امور مالیاتی کشور و نقش آن در ارتقاء اثربخشی و محبوبیت سازمانی. پژوهشنامه مالیات، 38(86).
نظرپور، محمد و زیدی‌ جودکی‌، علی‌ (١٣٩٤). شناسایی‌ عوامل‌ مؤثر بر تسهیم‌ دانش‌ میان کارکنان سازمان (مطالعه‌ موردی‌: اداره بنادر و دریانوردان آبادان). هفدهمین‌ همایش‌ صنایع‌ دریابی‌، جزیره کیش‌.
References
Casimir, G., Lee, K. & Loon, M. (2012). Knowledge sharing: influences of trust, commitment and cost. Journal of knowledge management, 16(5), 740-753.
Chae. S., Seo. Y. & Lee, K.  (2013). Effects of task complexity on individual creativity through knowledge interaction: A comparison of temporary and permanent teams. SKKU Business School, Sungkyunkwan University, Seoul 110-745, Republic of Korea.
Curado, M. & Ramos, I. (2010). Knowledge Management in Organizations: A new Proposal. European Conference on Knowledge Management, 11, 323-333.
DeBrito, R. P. & Oliveira, L. B. (2016). The Relationship between Human Resource Management and Organizational Performance. Brazilian business
review, 13(3), 90-110.
Inomata D. O., Costa, E., Mazzaroto S., Santos, C., Barros, A. C., Soares, A. L. & Varvakis, G. (2016). Knowledge Sharing in Industrial Associations and Science and Technology Parks, in IFIP Advances in Information and Communication Technology. Springer.
Kim, S., & Hyangsoo L. (2006). The impact of organizational context and information technology on employee knowledge sharing capabilities. Public Administration Review, 66(3), 370-385.
Kim, S., & Ju, B., (2008). an Analysis of Faculty Perceptions: Attitudes toward Knowledge Sharing and Collaboration in an Academic Institution. Journal of Information Science Research, 30, 282-290.
Lee, J. (2018). The Effects of Knowledge Sharing on Individual Creativity in Higher Education Institutions: Socio-Technical View, June. Administrative Sciences, 8(2), 21
McNeish, J. & Singh Mann, I. J. (2010). Knowledge Sharing and Trust in Organizations. IUP Journal of Knowledge Management, 8(1), 18-38
Ndlela, L.T. & Du Toit, A.S.A. (2001). Establishing a knowledge management programme for competitive advantage in an enterprise. International Journal of Information Management, 21(2).
Scarso, E. & Bolisani, E. (2012). Trust in knowledge exchanges between service providers and clients: a multiple, case study of KIBS. Knowledge Management Research & Practice, 10, 16–26
Shao, Z., Feng, Y., & Liu, L. (2012). The mediating effect of organizational culture and knowledge sharing on transformational leadership and Enterprise Resource Planning systems success: An empirical study in China. Computers in Human Behavior, 28(6), 2400–2413.
Zawawi, et al. (2011).The Study of Barrier Factors in Knowledge Sharing: A Case Study in Public University. Management Science and Engineering, 5(1), 59-70.
Zhang, V., Zhi-qing, T. (2007). Knowledge Management in Supply Chain: Complexity and a Conceptual System Framework Based on MAS, IEEE
تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی
دوره 56، شماره 2
تیر 1401
صفحه 59-74

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار