بررسی آمادگی تحقق کتابخانه‌های سبز در دانشگاه‌های ایران در راستای مدیریت پایدار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علم اطلاعات،، گروه علم اطلاعات، دانشگاه شهیدباهنر کرمان، کرمان، ایران.

2 نهاد کتابخانه‌های عمومی کرمان، کرمان، ایران.

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان آمادگی کتابخانه‌های دانشگاهی ایران برای مدیریت پایدار در راستای تحقق کتابخانه‌های سبز است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر از لحاظ نوع هدف از جمله تحقیقات کاربردی بوده و به روش توصیفی پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل بخش‌های مختلف کتابخانه‌های دانشگاهی تحت نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است. برای گردآوری داده‌های پژوهش از سیاهه وارسی محقق‌ساخته استفاده شده که بر اساس مؤلفه‌های مدل ایزو 14000 تهیه شده است. در این پژوهش جهت تعیین اعتبار ابزاراز پنل دلفی و برای تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش، نرم‌افزار اس.پی.اس.اس. 22 به کار گرفته شد.
یافته‌ها: با توجه به نتایج به دست آمده باید گفت که کتابخانه‌های دانشگاه‌های ایران از شاخص‌های آمادگی برای تبدیل شدن به کتابخانه‌های سبز فاصله دارند و برای رسیدن به درجه مطلوب، نیاز به بازنگری در طراحی زیرساخت‌هایشان ضروری به نظر می‌رسد. نتایج این پژوهش همچنین نشان داد که رعایت ضوابطی مانند مدیریت پسماند، مصرف بهینه انرژی و استفاده از انرژی‌های تجدید‌پذیر، توجه به مصرف بهینه منابع طبیعی نظیر کاغذ، استفاده از مواد اولیه و تجهیزات سازگار با محیط زیست در کتابخانه و ... از جمله مواردی هستند که کتابخانه‌ها را در به دست آوردن استانداردهای لازم جهت تبدیل شدن به کتابخانه سبز یاری می‌کنند.
نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت توجه به مسائل زیست‌محیطی این پژوهش در این راستا اولین کار انجام گرفته در این جامعه و گستردگی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining the Readiness to Realize Green Libraries in Iranian Universities in line with Sustainable Management

نویسندگان [English]

  • Oranus Tajedini 1
  • Zahra Nasiri 2
1 , Department of Knowledge and Information Science, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.
2 Public Libraries Institution, Kerman, Iran.
چکیده [English]

Objective: The purpose of this study was to investigate the level of readiness of Iranian academic libraries for sustainable management to realize green libraries.
Method: In terms of the type of objective, the present research is applied research, and it was carried out by a descriptive survey method. The statistical population of this research includes different departments of university libraries under the supervision of the Iranian Ministry of Science, Research and Technology. In this research, a researcher-made checklist was used to collect the data, which was prepared based on the components of the ISO 14000, and a Delphi panel was used to determine its validity, and SPSS 22 software was applied to analyze the research data.
Results: According to the obtained results, it can be concluded that the libraries of Iranian universities are far from the indicators of readiness to become green libraries, and in order to reach the desired level, it seems necessary to review the design of their infrastructure. The results also showed compliance with rules such as waste management, optimal energy consumption and use of renewable energies, attention to the optimal consumption of natural resources such as paper, the use of environmentally friendly raw materials and equipment in the library, and so forth. There are those who help the libraries in obtaining the necessary standards to become a green library.
Conclusions: Considering the importance of paying attention to environmental issues, this research is the first work done in this direction in this society and its scope.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable development
  • Green library
  • Academic libraries
  • Environment
  • ISO 14000 model

مراجع

اکبری، شادی و حیدری، عباس (1400). بررسی استراتژی‌ها و رویکردهای مؤثر بر توسعه پایدار ساختمان‌های سبز شهری (مورد مطالعه: شهرداری تهران). رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 74 (2)، 18-24.
رضایی‌منش، فاطمه؛ حاجی زین‌العابدینی، محسن و اصنافی، امیررضا (1400). ارزیابی‌ کتابخانه‌های دانشگاهی بر اساس مؤلفه‌های‌کتابخانه سبز و استاندارد لید. دانش شناسی، 14 (54)، 82-67.
زنگنه، ثریا (1399). روند حرکت به سمت کتابخانه‌های سبز و توسعه‌ پایدار: مطالعه‌ موردی کتابخانه‌های عمومی استان کرمانشاه. بازیابی دانش و نظام‌های معنایی، 7 (23)، 116-91.
صالحی، صادق و پازوکی‌نژاد، زهرا (1393). آموزش عالی پایدار و پایداری محیط زیست. انجمن آموزش عالی ایران، 2، 83-111.
صمیعی، میترا و بابایی، فاطمه (1398). مدیریت سبز درکتابخانه‌های عمومی شهر تهران وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور. مطالعات علوم محیط زیست، 4 (3)، 1553-1544.
عطافر، علی؛ انصاری، محمد اسماعیل؛ طالبی، هوشنگ، و نیلی‌پور طباطبایی، اکبر (1387). الگوی مطلوب دانشگاه پایدار در نظام آموزش عالی ایران. مجموعه مقالات ششمین کنفرانس بین المللی مدیریت، تهران، گروه پژوهشی آریانا، 30 آذر الی 2 دی.
قربانی، محبوبه؛ باب‌الحوائجی، فهیمه و نوشین فرد، فاطمه (1396). شاخص­های مدیریت پایدار برای کتابخانه سبز: پژوهش کیفی. مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات، 109، 47-67.
محمدی، رضا و میری، غلامرضا (1401). تبیین تعاملات شهر و مرز با رویکرد توسعه پایدار بر اساس منطق تصمیم‌گیری چند معیاره فازی: مطالعه موردی. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 64 (1)، 247-268.
مطلبی داریوش (1388). سخن سردبیر: کتابخانه‌ها در خدمت توسعه پایدار. کتاب ماه کلیات، اطلاعات، ارتباطات و دانش شناسی، 13، 3-2.
ملکی‌نیا، عماد؛ بازرگان، عباس؛ واعظی، مظفرالدین و احمدیان، مجید (1393). شناسایی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های دانشگاه پایدار. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 3، 1-26.
مومنی، فرشاد؛ کمال، الهام و محمدخان‌پور اردبیل، رقیه (1395). بررسی وضعیت توسعه پایدار در ایران با استفاده از شاخص ردپای کربن. اقتصاد محیط زیست و منابع طبیعی، 1، 65-93.
ناصری، زهرا (1398). پیوند با طبیعت در معماری کتابخانه‌ها. نشریه الکترونیکی سازمان کتابخانه‌ها موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی، 7و 8، 1-10.
ندافی، کاظم؛ نوری، جعفر و نبی‌زاده، رامین (1387). نظام مدیریت سبز در کتابخانه ملی ایران. علوم و تکنولوژی محیط زیست، 4، 262-269.
نریمانی ایمان (1396). سواد اطلاعاتی سبز: پیوندی میان آموزه‌های زیست‌محیطی و اطلاعاتی. مجله الکترونیکی شناسه، 12. 
References
Abazari, Z. Babalhaveaji, F. Jahangirifard, B. (2012). GIS - based evaluation of public libraries locations for more sustainable building site selection (an Iranian experience). IFLA World Library and Information Congress, 78th IFLA General Conference and Assembly, 11-17 August 2012, Helsinki, Finland https://www.ifla.org/past-wlic/2012/184-abazari-en.pdf
Antonelli, M. (2008). The green library movement: an overview and beyond. Electronic Green Journal, 1(27), 1-11.
Aulisio, G. J. (2013). Green libraries are more than just buildings. Electronic Green Journal, 1(35), 1-10.
Dhar, B. K., Sarkar, S. M., & Ayittey, F. K. (2022). Impact of social responsibility disclosure between implementation of green accounting and sustainable development: A study on heavily polluting companies in Bangladesh. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 29(1), 71-78.
Ensslin, L., Dutra, A., Ensslin, S.R., Moreno, E.A., Chaves, L.C. and Longaray, A.A. (2022). Sustainability in library management in higher education institutions: a bibliometric analysis. International Journal of Sustainability in Higher Education, 23(7), 1685-1708. https://doi.org/10.1108/IJSHE-07-2021-0302  
Karioja, E. (2013). Sustainability in libraries, Bachelor´s thesis, Degree Programmed in Library and Information Services, Oulu University of Applied Sciences, retrieved on (2014/9/7) http://www.theseus.fi/bitstream/handle/10024/56815/Karioja_Elina.pdf  
Krairiksh, K., & Choksuchat, C. (2021). Awareness of green academic library by KYL dashboard towards Sustainable digital university. In 2021 2nd SEA-STEM International Conference (SEA-STEM) (pp. 108-111). IEEE.
Missingham, R. (2021). A new lens for evaluation–Assessing academic libraries using the UN sustainable development goals. Journal of Library Administration, 61(3), 386-401.
Parmar, D., & Kamdar, N. H. (2021). Green Libraries. Library Philosophy and Practice. https://digitalcommons.unl.edu/libphilprac/6664/
Pereira, M. A., & Marques, R. C. (2022). The ‘sustainable public health index’: What if public health and sustainable development are compatible? World Development, 149, 105708.
Rowley, J. (2006). Libraries and environmental management. Library Management, 27(4/5), 269-279. https://doi.org/10.1108/01435120610668205
Sahavirta, H., Pun, P., Hauke, P., Tanner, R., Ho, A. K., Antonelli, M., & Shiraishi, I. (2022). Newsletter: Environment, sustainability and libraries section, June 2022. https://repository.ifla.org/handle/123456789/1771
Şeşen, Y., & Kuzucuoglu, A. H. (2020). The importance of green libraries in terms of sustainability. Journal of Balkan Libraries Union, 7(1), 10-16.
Shahzad, M., Qu, Y., Zafar, A. U., & Appolloni, A. (2021). Does the interaction between the knowledge management process and sustainable development practices boost corporate green innovation? Business Strategy and the Environment, 30(8), 4206-4222. https://doi.org/10.1002/bse.2865
Sindhu, P. N., Gaffar, A., & Kumar, S. K. (2021). The green library initiative in indian perspective: A study. Library Philosophy and Practice, 0_1-10.
Wu, B., Monfort, A., Jin, C., & Shen, X. (2022). Substantial response or impression management? Compliance strategies for sustainable development responsibility in family firms. Technological Forecasting and Social Change, 174, 121214. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2021.121214
تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی
دوره 56، شماره 3
مهر 1401
صفحه 45-62

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار