بررسی رابطه بین نگرش به آیندۀ شغلی و رفتارهای اطلاع‌جویی‌‌ دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد مدیریت اطلاعات و دانش شناسی مسئول بخش پایان نامه های کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران ، ایران

2 فریده مداحی رئیس کارشناسی ارشد علم اطلاعات و دانش شناسی اداره فراهم آوری و سازماندهی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران ، ایران

چکیده

روش‌شناسی: این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات، توصیفی است که به روش پیمایشی انجام گرفت. به‌منظور گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌ای محقق ساخته استفاده شد. جامعه آماری تمامی‌ دانشجویان دانشگاه تربیت مدرس در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکتری هستند. نمونه‌گیری به صورت تصادفی انجام شد و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران برابر با 374 نفر است. روایی ابزار به روش روایی محتوایی تایید شد.

یافته‌ها: نتایجی که با استفاده از مدل ساختاری به‌دست‌آمد، بیانگر این است که بین متغیر "نگرش به آیندۀ شغلی" و متغیر "رفتار اطلاع‌جویی‌‌" دانشجویان ارتباط معناداری وجود دارد. نتایج آزمون کروسکال والیس و یومن ویتنی نشان داد که نگرش دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا نسبت به آیندۀ شغلی‌شان با یکدیگر تفاوتی ندارد، همچنین بین نگرش دانشجویان گروه‌های مختلف نسبت به آیندۀ شغلی‌شان تفاوتی مشاهده نشد. دانشجویان در گروه‌های مختلف تحصیلی، رفتارهای اطلاع‌جویی‌‌ مشابهی را از خود نشان دادند، این در حالی است که بین رفتارهای اطلاع‌جویی‌‌ دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا تفاوت معنادار وجود دارد.

اصالت: این نخستین پژوهشی است که نشان می‌‌دهد بین رفتار اطلاع‌جویی‌‌ و نگرش دانشجویان به آیندۀ شغلی‌شان ارتباط معناداری وجود دارد و با بهبود نگرش به آیندۀ شغلی و ایجاد انگیزه در دانشجویان می‌‌توان امیدوار بود که رفتار اطلاع‌جویی‌‌ ایشان بهبود یابد. وجود اختلاف در رفتارهای اطلاع‌جویی‌‌ دانشجویان ارشد و دکترا گویای این است که دانشگاه‌ها و به شکل تخصصی‌تر کتابخانه‌های مرکزی می‌‌توانند نقش بیشتری در ارتقاء مهارت‌های اطلاع‌یابی و افزایش سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان ایفا کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Relation between the Attitude to the Job Future and Informative-seeking Behavior among Students of Tarbiat Modares University

نویسندگان [English]

  • Saiedjavad Zarqani 1
  • Farideh Madahi 2
1 Master of Information Management and Knowledge and Head of Thesis Department of the Central Library and Documentation Center of the University of Tehran.iran.
2 Master of Information Science and Knowledge and Head of the Department of Procurement and Organization of the Central Library and Documentation Center of the University of Tehran.iran.
چکیده [English]

Methodology:In terms of objective and collecting data (made by systematic approach), this research is placed in sort of applied and descriptive research respectively. in order to collect data, we used a researcher-made questionnaire.The statistical population is all students of Tarbiat Modares University in both master and doctoral degrees. Sampling was done randomly and the sample size, according to Cochran formula, is 374 persons

Findings:The results obtained by structural model indicated that there is a meaningful relation between the variable defined as attitude towards jobs future and the variable information-seeking behavior of students. The results of Kruskal-Wallis and Uman‌- Whitney tests showed that there was no difference between postgraduate and PhD students in terms of attitude towards jobs future. In addition, there was no difference among students of various groups given the variable towards to job future. while he reaction of students of various groups towards information-seeking behaviors was similar, there exist a significant difference between master and doctoral students in terms of information-seeking behavior

Originality: As far as the results of this research is concerned, there is a meaningful relation between the information-seeking behavior and the attitudes of students toward their job future. Improving the attitudes to job future and motivating them, we can expect their information-seeking behavior would be improved. The discrepancy between graduate and doctoral students in terms of information-seeking behaviors indicates that universities, or more accurately, central libraries can play a greater role to enhance information-seeking skills of students as well as their level of information knowledge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Job Attitude
  • Information Seeking Behavior
  • Tarbiat Modares University
  • Graduate Students
منابع
ابراهیمی، سعیده؛ فرشته حکمت، زینب، و جوکار، عبدالرسول (1394). پیش بینی رفتار اطلاع‏جویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شیراز بر مبنای ابعاد جهت گیری هدف و خلاقیت. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 30،4.
ادهمی، اعظم (1383). اطلاع‌یابی و رفتار اطلاع‌یابی چیست؟. علوم و فناوری اطلاعات، بهار و تابستان، 3 و 4.
بیگدلی، زاهد؛ رجبی، غلامرضا، و نصیری، ماریا (1395). بررسی تأثیر باور‌‌های انگیزشی و راهبرد‌‌های خودتنظیمی بر رفتار اطلاعاتی دانشجویان مقطع دکترای تخصصی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز. توسعه آموزش جندی شاپور، 7، 4.
پاردیا، رحمان، و ملکی، بهزاد (1385). جایگاه کشور‌‌های جهان سوم در انتشار تولیدات علمی جهان (مطالعه موردی: کشور جمهوری اسلامی ایران). کنگره ملی علوم انسانی : وضعیت امروز چشم‌انداز فردا، تهران.
خاکپور، علی (1383). رفتار اطلاع‏یابی دانشجویان کارشناسی ارشد علوم کتابداری و اطلاع‏رسانی. فصلنامه کتاب، 57.
خسروجردی، محمود؛ علومی، طاهره؛ نقشینه، نادر، محسنی، نیک‏چهره (1388). نقش ابعاد شخصیت در رفتار اطلاع جویی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه تهران در سال تحصیلی 86-1385. پردازش و مدیریت اطلاعات علوم و فناوری اطلاعات، 4، 23.
 خسروجردی، محمود، و ایرانشاهی، محمد (1388). رابطه دانش پیشین با رفتار اطلاع‌جویی‌ در دانشجویان تحصیلات‌تکمیلی دانشگاه تهران. پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، 1، 25.
خسروجردی، محمود، و قربان جهرمی، رضا (1386). بررسی رابطه تفکر انتقادی دانشجویان کارشناسی ارشد با رفتار اطلاع‏جویی آن‌‌ها. اطلاع‏شناسی، 17و 18.
سعادت، رسول (1387). موانع اطلاع‏جویی در کتابخانه‏های آموزشگاهی و بررسی راهکار‌‌ها. تحقیقات اطلاع‏رسانی و کتابخانه‌‌‌های عمومی، 54.
سوختانلو، مجتبی؛ موحد محمدی، حمید، و رضوانفر، احمد (1389). بررسی نقش منابع انسانی و ویژگی‌های روانشناسی بر رفتار اطلاع­یابی دانشجویان ترویج و آموزش کشاورزی ایران. کتابداری و اطلاع‏رسانی، 50.
شریعتمداری، آسیه (1392). بررسی کیفی محرک‌‌‌ها و موانع رفتار اطلاع‏جویی دانشجویان کارشناسی ارشد مشاورهفرهنگ مشاوره و روان درمانی، شماره 15.
شفیع‏آبادی، عبدالله (1392). راهنمایی و مشاوره تحصیلی و شغلی (مفاهیم و کاربرد‌‌ها). چاپ دهم، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌‌‌ها (سمت).
شهمرادی، اعظم؛ محمدی‏فر، اعظم؛ و فخری، محمدکاظم (1389). تأثیر درمان نگهدارنده متادون بر سلامت روان و امیدواری وابستگان به مواد مخدر. فصلنامه اعتیاد پژوهی، 16.
عباسی، زهره (1389). رفتار اطلاع‏یابی از دیدگاه معرفت‏شناختی و روان‏شناختی با تأکید بر مدل اطلاع‏جویی کولثاو. ارتباط علمی، 13، 3.
قادری، رضا؛ دستجردی، رضا؛ سروش، زهرا؛ موهبتی، مرضیه (1382). بررسی عوامل مؤثر بر نگرش دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند نسبت به رشته پزشکی در سال 1381. آموزش در علوم پزشکی، 2(3).
قاسمی، علی‏حسین، و سنگری، محمود (1392). بررسی رابطه بین سبک‌‌های تفکر و رفتار اطلاع‏جویی در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده‏های علوم پایه و ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد. پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی، 3، 1.
کریم‌خانی، احمد، و نشاط، نرگس (1395). تعیین رابطه پنج عامل بزرگ شخصیت با رفتار اطلاع‏جویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی. تعامل انسان و اطلاعات، 3(3).
کوارویی، رعنا؛ مؤمنی، عصمت؛ و حاجی‏زین‏العابدینی، محسن (1394). بررسی رابطه راهبرد‌‌های شناختی و فراشناختی با رفتار اطلاع‏جویی. مطالعات دانش‏شناسی، 5.
ملک‏پور، علی، و محمدی، فواد (1392). بررسی زمینه‏ها و موانع اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی مقطع کارشناسی رشته‏های علوم انسانی شهرستان بیجار. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، شماره 157.
منصوریان، یزدان، و سنگری، محمود (1394). بررسی رفتار اطلاع‏جویی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه خوارزمی در تدوین پایان‏نامه. تعامل انسان و اطلاعات، 2(2).
نارمنجی، هدی؛ و نوکاریزی، محسن. (1389). بررسی رفتار اطلاع‌یابی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌‌‌های بیرجند و فردوسی بر اساس الگوی فراگرد جست‌وجوی اطلاعات کولثاو. علوم و فناوری اطلاعات، 26(1)، 145-166.
 ‏نوروزی، رضاعلی؛ نصرتی هشی، کمال؛ حاتمی، مصطفی، و متقی، زهره (1394). بررسی رابطۀ بین جوّ دانشگاه با انگیزش تحصیلی دانشجویان (ارتباطی، مشارکتی، دانشجومحوری، معنوی) (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه اصفهان). فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 5، 4.
نوکاریزی محسن، و داورپناه محمدرضا (1385). تحلیل الگو‌‌های رفتار اطلاع‏یابی. کتابداری و اطلاع‏رسانی، 9(2).
یمین‏فیروز، موسی، و داورپناه محمدرضا (1384). نیاز اطلاعاتی، رفتار و الگوی اطلاع‏یابی. فصلنامه کتاب، 63 (پاییز)، 123-132.
References
Abbasi, Z. (2009). Information-seeking behavior from an epistemological and psychological perspective with an emphasis on the Kuhlthau information-seeking model. Journal of Scientific Communication, 13(3). (in Persian)
Adhami, A. (2004). What is the information Seeking and Behavior of Information Seeking?. Iranian Journal of Information Processing and Management, 19(3), 31-36. (in Persian)
Ajiboye, J. O., & Tella, A. (2007). University Undergraduate Students' Information Seeking Behaviour: Implications for Quality in Higher Education in Africa. Turkish Online Journal of Educational Technology-TOJET, 6(1), 40-52. (in Persian)
Heidari, M. H., Nowrozi, R. A., & Ahmadpoor, P. (2016). Recognition and applying character education approaches in schools. Rev. Eur. Stud., 8, 125. (in Persian)
Al-Samarraie, H., Eldenfria, A., & Dawoud, H. (2017). The impact of personality traits on users’ information-seeking behavior. Information Processing & Management, 53(1), 237-247.
Bigdeli, Z., Rajabi, G., & Nasiri, M. (2016). Surveying the Effect of Motivating Beliefs and Self-regulation Strategies on InformationBehavior amongPh. D. Students at Ahvaz Jundishapur University of Medical Sciences. Educational Development of Judishapur, 7(4), 366-377. (in Persian)
Birmingham, C. (2009). The disposition of hope in teaching. Teacher Education Quarterly, 36(4), 27-39.
Choi, Y. (2010). Effects of contextual factors on image searching on the Web. Journal of the American Society for information Science and Technology v61, n10.
Choi, Y. (2010). Effects of contextual factors on image searching on the Web. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 61(10), 2011-2028.
Dörnyei, Z. (2009). The psychology of second language acquisition. Oxford: Oxford University Press.
Halder, S., Ray, A., & Chakrabarty, P. K. (2010). Gender differences in information seeking behavior in three universities in West Bengal, India. The International Information & Library Review, 42(4), 242-251.
Ebrahimy, S., Hekmat, Z. F., & Jowkar, A. (2015). Prediction of information seeking behavior of Shiraz University graduate students based on the dimensions of goal orientations and creativity. Journal of Information Processing and Management, 30(4), 965-996. (in Persian)
Ghasemi, A. H., & Sangari, M. (2013). Surveying the relationship between the thinking styles and the information seeking behavior among graduate students of Science Faculty and Humanities Faculty in Ferdowsi University of Mashhad. Library and Information Science Research, 3(1), 23. (in Persian)
Heinström, J. (2002). Fast surfers, broad scanners and deep divers: personality and information-seeking behaviour. Åbo akademis förlag-Åbo Akademi University Press.
Heinström, J. (2003). Five personality dimensions and their influence on information behaviour. Information research, 9(1), 9-1.
Karimkhani, A., & Neshat, N. (2016). The relationship between the big five personality information-seeking behavior of graduate students. (in Persian)
Kavaroie, R., Momeni, E., Haji‏Zynolabedini, M. (2015). A Survey of the Relationship between Cognitive and Metacognitive Strategies and Information Seeking Behavior. Knowledge Retrieval and Semantic Systems, Human Information intraction, 5, 23. (in Persian)
Khosroujerdi, M., Oloumi, T., Naghshineh, N., & Mohseni, N. (2009).The role of personality features on in information-seeking behavior of graduate students at University of Tehran (2006-2007). Iranian Journal of Information Processing and Management, 24, 3. (in Persian)
Khosrowjerdi, M., & Iranshahi, M. (2009). Correspondence of prior knowledge with information seeking behavior of graduate students in Tehran University. Iranian Journal of Information Processing and Management, 25(1), 91-109. (in Persian)
Krikelas, J. (1983). Information-Seeking Behavior: Patterns and Concepts. Drexel Library Quarterly, (Foundations of Library Practice), 19(2). (in Persian)
Malekpour, A., & Mohamadi, F. (2014). Study of employment opportunities and barriers for undergraduate university graduates in humanities in Bijar city. Social, economic. Scientific and Cultural Monthly Journal of Work and Society, 157.
Mansourian, Y., & Sangari, M. (2015). An investigation of information seeking behavior of graduate students of Kharazmi University in writeing dissertation. Human Information Interaction, 2(2). (in Persian)
Marchionini, G. (2003). Information seeking in electronic Environments. Available at: http://ils.unc.edu/~march/isee_book/web_page.html
Mokhtari, H. (2014). A quantitative survey on the influence of students' epistemic beliefs on their general information seeking behavior. The Journal of Academic Librarianship, 40, 3-4.
Muljono, P., & Basuki, S. (2018). The information seeking behavior of bogor agricultural university students based on their generation and level of education. International Journal of Research in Social Sciences, 8 (1).
Narmenji, M., & Nowkarizi, M. (2010). An investigation on information seeking behaviors of graduate students in Birjand and Ferdowsi universities on the basis of Kuhlthau model of information search process. Iranian Journal of Information Processing and Management, 26(1), 145-166. (in Persian)
Nowkarizi, M., & Davarpanah, M. (2006). Analysis of patterns of information seeking behavior. Library and Information Sciences, 9(2). (in Persian)
O'Brien, H. L., Dickinson, R., & Askin, N. (2017). A scoping review of individual differences in information seeking behavior and retrieval research between 2000 and 2015. Library & Information Science Research, 39(3), 244-254.
Orlu, A. D., Imeh, K. D., & Okike, B. I. (2016). Communication in information seeking behaviour. Library Philosophy and Practice, 1412, 1-58.
Rahmani, P., & Maleki, B. (2007). The position of third world countries in the publication of world scientific products; Case study of the Islamic Republic of Iran. National Congress of Humanities, Today's Situation, Tomorrow's Outlook.
Saadat, R. (2008). Information seeking barriers in school libraries and review of approaches. Research on Information Science & Public Libraries, 14, (3). (in Persian)
Shafiabady, A. (2013). Educational and vocational guidance counseling. The Organization for Researching and Composing University Textbooks in the Islamic and Human Sciences (SAMT). (in Persian)
Giacomuzzi, S. M., Riemer, Y., Ertl, M., Kemmler, G., Rössler, H., Hinterhuber, H., & Kurz, M. (2003). Buprenorphine versus methadone maintenance treatment in an ambulant setting: a health‐related quality of life assessment. Addiction, 98(5), 693-702.
Shar'at Madari, A. (2013). A Qualitative Study on Stimulus and Barriers of Information-Seeking Behavior of Counselling MA Students. Counseling Culture and Psycotherapy, 4(15), 17-33. (in Persian)
Sookhtanlo, M., Movahed Mohammadi, S.H., & Rezvanfar, A. (2010). An investigation into the role of human resources and psychological characteristics on the among information-seeking behavior Iranian agricultural extension and education students. Library and Information Sciences, 13(2). (in Persian)
Snyder, C. R., Rand, K. L., & Sigmon, D. R. (2002). Hope theory: A member of the positive psychology family, 33, 12.
Weiler, A. (2005). Information-seeking behavior in generation Y students: Motivation, critical thinking, and learning theory. The Journal of Academic Librarianship, 31(1), 46-53.
White, R. W., Dumais, S. T., & Teevan, J. (2009, February). Characterizing the influence of domain expertise on web search behavior. In Proceedings of the second ACM international conference on web search and data mining (pp. 132-141).
Whitmire, E. (2004). The relationship between undergraduates’ epistemological beliefs, reflective judgment, and their information-seeking behavior. Information Processing & Management, 40(1), 97-111.
Wilson, T. D., & Walsh, C. (1996). Information behaviour: An inter-disciplinary perspective: A review of the literature. London: British Library Research and Innovation Centre.
Wilson, T. D. (2000). Human information behavior. Informing science, 3(2), 49-56.
Dainton, M., & Zelley, E. D. (2017). Applying communication theory for professional life: A practical introduction. Sage publications.
Zhang, Z., Yao, X., Yuan, S., Deng, Y., & Guo, C. (2021). Big five personality influences trajectories of information seeking behavior. Personality and Individual Differences, 173, 110631.