مدل‌سازی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری آر.اف.آی.دی در کتابخانه (نمونۀ موردی: کتابخانۀ دانشگاه علوم پزشکی بوشهر)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

2 استادیار گروه کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر

3 دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

4 کارشناس ارشد مدیریت صنعتی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

5 کارشناس ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی کتابخانۀ مرکزی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر

چکیده

هدف: فناوری شناسایی با امواج رادیوییآر.اف.آی.دی دارای رشد شتابان و کاربردهای گسترده‏ای برای صنابع و خدمات است. این فناوری سیستمی نوآورانه و خودکار برای مدیریت هوشمند کتابخانه فراهم می‏کند. موفقیت در کاربردهای سازمانی این فناوری در کتابخانه، نیازمند پذیرش و استفادۀ درست آن از سوی کاربران خواهد بود. هدف از این پژوهش شناسایی مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر پذیرش فناوری آر.اف.آی.دیاز سوی کارکنان کتابخانه‌ها و شناسایی روابط موجود میان آنها با بهره‌گیری از مدل‌سازی ساختاری تفسیری و در نهایت ارائۀ یک مدل ساختاری تفسیری است.
روش: در این پژوهش با بازخوانی پیشینۀ نظری فناوری شناسایی با امواج رادیویی، عامل‏های مؤثر بر پذیرش آن از سوی کاربران شناسایی و با به‌کارگیری تکنیک مدل‏سازی ساختاری تفسیری، مدل‌سازی شده است. ابزار کاربردی برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسشنامه است. شناسایی ارتباط بین متغیرها اغلب به اطلاعات، میزان آشنایی و تجربۀ کارکنان با فناوری در سازمان مورد مطالعه بستگی دارد. جامعۀ آماری پژوهش، تمامی کارکنان کتابخانۀ دانشگاه علوم پزشکی استان بوشهر بودند که با فناوری آر.اف.آی.دی سروکار داشتند. به این منظور پرسشنامه‌ها در جامعۀ آماری مورد نظر توزیع و جمع‌آوری شد.
یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که عامل نگرش نسبت به فناوری، عامل بنیادینی در پذیرش این فناوری از سوی کارکنان کتابخانه‌هاست. داشتن نگرش مثبت نسبت به فناوری، به موقعیتی رهنمون می‌شود که در آن آر.اف.آی.دی به‌عنوان فناوری سودمندی در دسترسی به اطلاعات مورد نیاز پذیرفته خواهد شد. از سوی دیگر، این خود نیز تأثیرش را بر سودمند دانستن فناوری نشان می‌دهد که سبب کاهش مقاومت کارکنان در پذیرش فناوری می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Modeling factors affecting acceptance of RFID technology in libraries (Case Study: Bushehr University of Medical Sciences)

نویسندگان [English]

  • Khodakaram Salimifard 1
  • Abdoulrasool Khosravi 2
  • Omid Pak 3
  • Ismael Pasban 4
  • Zahra Safaei 5
1 Assistant Professor, Management Science, Department of Industrial Management, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
2 Assistant Professor, Library and Information Science, Department of Library and Information Science, Bushehr University of Medical Science, Bushehr, Iran
3 Master Student, Industrial Management, Department of Industrial Management, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
4 MSc. In Industrial Management, Department of Industrial Management, Persian Gulf University, Bushehr, Iran
5 Master of Library and Information Science, Central Library of Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr University of Medical Sciences, Bushehr, Iran
چکیده [English]

Object: Radio-frequency identification (RFID) technology has a significant impact on industrial and service organizations. This technology supplies an innovative automated system for library intelligent management. Success in organizational use of RFID in libraries requires its acceptance and accurate usage by users. Current study aims to investigate the most effective factors on RFID acceptance by library staff and indentify the existing relations between them applying an interpretative structural modeling to propose a suitable model.
 
Method: By studying previous RFID theoretical studies, effective factors have been identified on RFID acceptance by users and it has been modeled by applying an interpretative structural modeling technique. As a data collecting instrument, researcher-made questionnaire was used and distributed among responders. The population of the study included all the staff members working in central and faculty libraries of Bushehr University of Medical Sciences who were familiar with RFID technology.
 
Findings: The results indicate that “attitude towards technology” is an essential factor in accepting RFID by library staff members. Positive attitude towards technology can result in a situation that RFID accepted as a valuable technology in accessing information. On the other hand, this has a great effect on reduction of staff resistance towards RFID acceptance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • interpretative structural modeling
  • library management
  • Technology Acceptance Model
  • RFID
باقری، محمد علی؛ حمیدی بهشتی، محمد تقی؛ علیدوستی، سیروس (1388). پذیرش بانکداری اینترنتی در ایران: بسط مدل پذیرش فناوری. علوم و فناوری اطلاعات. 24 (3): 5-34.
زارع رواسان، احد؛ پاشایی سورکالی، زهرا(1390). مطالعه پذیرش فناوری توسط مصرف کنندگان با استفاده ازمدل TAM. فصلنامه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران: 27 (1): 171-188.
زلف‏پور، مرتضی؛ یاری­زنگنه، مرضیه(1379). استفاده از فناوری شناسایی با امواج رادیویی آر.اف.آی.دی در بهبود مدیریت و کنترل کتابخانه‏ها و مراکز اطلاع رسانی. علوم و فناوری اطلاعات 26 (2). 285-299.
سلیمی­فرد، خداکرم؛ عباس­زاده، محمدعلی؛ قربان­پور،احمد(1389). مدل­سازی عامل‫های کلیدی موفقیت در پروژه­های باز مهندسی فرایند­ها. سومین کنفرانس بین­المللی انجمن ایرانی تحقیق درعملیات (دانشگاه صنعتی امیر کبیر).
سمیعی زفرقندی، محمود رضا(1386). نقش مدیریت دانش و فناوری آر.اف.آی.دی. در مدیریت دانایی محور زنجیره های تامین کالا. چهارمین همایش ملی تجارت الکترونیکی(12-1). تهران.
شیخ شعاعی، فاطمه؛ علومی، طاهره(1386). بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فن­آوری اطلاعات توسط کتابداران کتابخانه­های دانشکده­های فنی دانشگاه­های دولتی شهر تهران. کتابداری و اطلاع رسانی 10(3): 9 -34.
صالح احمدی، زینب؛ کریمزادگان­مقدم، داود؛ امیرخانی،امیرحسین (30 آذر 1390). ارزیابی عوامل مؤثر بر پذیرش فن­آوری بازاریابی سیار توسط بیمه­گران و بیمه­گزاران استان بوشهر با استفاده از مدل تلفیقی IDM_TAM.اولین همایش تخصصی سیستمهای هوشمند کامپیوتری و کاربردهای آنها. دانشگاه پیام نور، تهران
کهن، پروین؛ قاسمیه، رحیم؛ افشاری، محمود(1390). پذیرش سامانه GCOMS توسط کاربران اداره بنادر بوشهر با به کارگیری مدل تلفیقی IDT-TAM. فصل نامه دیدگاه.3 -32.
مهراد، جعفر؛ کامگار، فربد(1387). بررسی دیدگاه و نظرات کتابداران و اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز در بهره‏برداری از فناوری شبکه‏های بی‏سیم در کتابخانه‏های دانشگاهی. علوم و فناوری اطلاعات 24(2). 1-27.
ناظمی، شمس الدین؛ میرابی، علی(1391). معرفی و آزمون مدل مفهومی پذیرش فناوری اطلاعات و خدمات اینترنتی در بین دانشجویان دانشگاه. فصلنامه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران 28 (1). 202-181.
نظر، مریم؛ کسایی، مسعود؛ کهندل، رحمت(1386). آر.اف.آی.دی. و مدیریت انبار و مراکز توزیع کالاها . سیویلیکا: مرجع دانش. دسترسی در 17/2/1393 از سایت www.CIVILICA.com
 
Bandura, A. (1997).Self-regulation of motivation through anticipatory and self-regulatory mechanisms. Lincoln, NE: University of Nebraska Press, (38):69-164.
Davis, F.D.(1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3): 319–340.
Domdouzis, K.; Bimal, K., and Chimay, A.(2007).Radio-Frequency Identification (RFID) applications: A brief introduction. Advanced Engineering Informatics. 21: 350–355.
Lee, M. S. ( 2009).An Empirical Study about RFID Acceptance- Focus on the Employees in Korea. World Academy of Science, Engineering and Technology, (3): 7-29.
LXE.(2006).RFID Technology for Warehouse & Distribution Operations. LXE Inc. An EMS Technologies Company. retrieved may 13, from http:// www.lxe.com.
Muller-Seitz, G.; Dautzenberg, K. and Stromereder, C. (2009).Customer acceptance of RFID technology: Evidence from the German electronic retail sector. Journal of Retailing and Consumer Services, 16(1): 31-39.
Park, S. Y. ( 2009). An Analysis of the Technology Acceptance Model in Understanding University Students’ Behavioral Intention to Use e-Learning. International Forum of Educational Technology & Society (IFETS), 12(3): 150–162.
Sandarraj, R.P. and Judy, W. ( 2005). Using information system constructs to study online and telephone banking technologies. Electronic Commerce Research and Applications, 4(4): 427-443.
Sarac, A.; Nabil, A. and Stephane, D. ( 2010). A literature review on the impact of RFID technologies on supply chain management. Production Economics , 128(1): 77-95.
Sathye, M. (1999). Adoption of internet banking by Australian consumer: an empirical investigation. International Journal of Bank Marketing 17(7):  324–334.
Ustundag, A. and Mehmet, T. (2009). The impacts of Radio Frequency Identification (RFID) technology on supply chain costs. Transportation Research Part E (Elsevier), (45)(1): 29–38.