مقایسۀ نتایج ارزیابی وب‌سایت‌های دانشگاه‌های دولتی ایران با دو روش «وب کیو ای ام» و نمایۀ ارزیاب وب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه الزهرا

2 استادیار گروه علم اطلاعات و دانش‌شناسی، دانشگاه الزهرا

چکیده

هدف: هدف این پژوهش مقایسۀ نتایج ارزیابی وب‌سایت‌های دانشگاه‌های دولتی ایران با استفاده از روش‌های ارزیابی «وب کیو ای ام» و نمایۀ ارزیاب وب است.
روش: روش این پژوهش ترکیبی از پیمایش توصیفی و تکنیک دلفی خواهد بود. جامعۀ آماری شامل 100 وب‌سایت دانشگاه‌های دولتی ایران است. ابزار گردآوری داده‌ها چک‌لیست بوده و برای تجزیه و تحلیل داده‌های آماری از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون نمونه‌های وابسته و جفت) استفاده شده است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان دادند که 60 درصد وب‌سایت‌ها بر اساس 4 معیار «وب کیو ای ام» (قابلیت استفاده‌پذیری، قابلیت عملکرد، قابلیت اطمینان و کارایی) در وضعیت مطلوب و 37 درصد در وضعیت متوسط قرار دارند. 64 درصد وب‌سایت‌ها بر اساس 5 معیار نمایۀ ارزیاب وب (قابلیت دسترسی، سرعت، ناوبری، قابلیت اطمینان و محتوا) در وضعیت مطلوب و 30درصد در وضعیت متوسط قرار دارند. همچنین در روش «وب کیو ای ام»، دانشگاه فردوسی مشهد با امتیاز 822/0 در رتبۀ نخست، دانشگاه اصفهان با امتیاز 798/0 در رتبۀ دوم و دانشگاه تربیت مدرس با امتیاز 797/0 در رتبۀ سوم قرار دارند. در روش نمایۀ ارزیاب وب دانشگاه فردوسی مشهد با امتیاز 88 در رتبۀ نخست، دانشگاه تربیت مدرس با امتیاز 85 در رتبۀ دوم، دانشگاه تهران با امتیاز 83 در رتبۀ سوم قرار گرفتند و نیز تفاوت معناداری بین نتایج دو روش ارزیابی وجود ندارد.
اصالت اثر: اصالت پژوهش مقایسۀ نتایج ارزیابی وب‌سایت‌های دانشگاه‌های دولتی ایران با روش‌های «وب کیو ای ام» و نمایۀ ارزیاب وب است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparing the result of evaluating Iranian state university Websites using WebQEM and WAI

نویسندگان [English]

  • Monireh gharibeniazi 1
  • Masumeh Karbala Aghaei Kamran 2
1 Knowledge &information science Alzahra university
2 Assistant professor MA Knowledge &information science Knowledge &information science
چکیده [English]

Goal: The goal of this study was a comparion of evaluating Iranian state university websites with webQEM and WIA .
Method: Method of this research was a combination of descriptive and Delphy servey.
The statistical community was hundred websites of Iranian state universities. Data collection tools were checklists. Descriptive statistics (mean, standard deviation) and analysis statistics (paired-sampel T Test) were used for stastistical data analysises.
Results: The results indicated that 60 persent of web sites according to 4 main criteria in webQEM (usability,functionality,reliability , efficiency) were in “Good” condition and 37 persent were in “Middle” condition. 64 persent of web sites according to 5 main criteria in WAI (accessibility, speed, navigation, content, reliability) were in “Good” condition and 30 persent were in “Middle” condition.Also, In WebQEM, Ferdowsi University of Mashhad with score of 0.822 was in the First place, Isfahan University with score of 0.798 was in the Second place and Tarbiat Modares University with score of 0.797 was in the Third place. InWAI ,Ferdowsi University of Mashhad with score of 88 was in the First place, Tarbiat Modares University with score of 85 was in the Second place and Tehran University with score of 83 was in the Third place and there is no significant differences between the two assessment methods.
Innovation: The innovation of this study was to compare the result of evaluating Iranian state university websites with webQEM and WAI methods.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Web Quality Evaluation Method(WebQEM)"
  • "Web Asessment Index (WAI)"
  • "Universitiy web sites"
  • "Qualitative evaluation methods"
باغبان، حجت؛ تودار، رسول؛ سام دلیری، زینب؛ ناصری مالوانی، علیرضا (1379) .ارزیابی وب‌سایت‌های دانشگاه‌های آزاد اسلامی و جایگاه وب‌سایت دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت در این نظام. فصلنامة اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی. 1(4). 59-80.
پاشازاده، فریبا (1389). ارزیابی کیفی وب‌سایت‌های کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور با استفاده از روش «وب کیو ای ام». پایان‌نامة کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکدة مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی. دانشگاه علوم پزشکی ایران. 
حاجی زین‌العابدینی، محسن؛ عصاره، فریده. (1386) . وب‌سنجی: اصول و مبانی. فصلنامة کتاب. 71 (3).189-212 .
حری، عباس؛ احمدی، نفیسه (1386).ارزیابی وب‌سایت‌های کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های دولتی و ارایة الگوی پیشنهادی جهت بهبود کیفیت آن‌ها. پایان‌نامة دکتری کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکدة علوم انسانی و علوم اجتماعی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
حیدری، غلامرضا (1384). معیارهای ارزیابی منابع الکترونیکی با تأکید بر روی وب‌سایت‌ها. علوم و فناوری اطلاعات. 20 ( 3و4). 17-32.
چنگیز، نفیسه (1385) .ابزارهای خودکار ارزیابی کیفیت وب‌سایت‌ها با تأکید بر کاربردپذیری آنهاا. مجلة کتابداری. 40 (45). 147-161.
دولانی، عباس؛ محسنی نسب، داوود (1388). ارائة الگویی مناسب برای وب‌سایت دانشگاه علوم پزشکی تبریز از طریق تحلیل محتوایی و ساختاری وب‌سایت‌های دانشگاه های آمریکا با کمک صاحب نظران. فصلنامة مدیریت سلامت. 12 (35).41-48.
سهیلی، فرامرز (1386) .تحلیل پیوندهای وب‌سایت‌های نانو فناوری با استفاده از روش‌های دسته‌بندی خوشه‌ای، عامل تأثیر گذار وب و ترسیم نقشه دوبعدی.پایان‌نامة کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی. دانشکدة علوم تربیتی و روانشناسی. دانشگاه شهید چمران اهواز.
رها دوست، فاطمه ( 1386). فلسفة کتابداری و اطلاع‌رسانی. تهران: کتابدار.
زاهدی، شمس سادات؛ بی نیاز ، جواد (1387). سنجش کیفیت خدمات الکترونیک در شرکت قطار مسافربری رجاء. مدیریتفناوریاطلاعات. 1 (1).65-82.
زاهدی، شمس السادات (1390) .بررسی تطبیقی وب‌سایت‌های برتر دانشگاه‌های جهان و ارائة الگویی مناسب برای دانشگاه‌های کشور. پژوهش‌های مدیریت در ایران. 15 (71). 71-84.
زاهدی، شمس السادات (1390). پژوهشی دربارة وب‌سایت‌های پنج دانشگاه بزرگ دولتی ایران و ارایة الگوی مناسب. مدیریت فناوری اطلاعات. 3 (6).21-44.
عصاره، فریده (1382). علم سنجی: ابعاد، روش‌ها و کاربردهای آن، گردآورنده محسن حاجی زین‌العابدینی.مجموعهمقالاتهمایشهایانجمنکتابداریواطلاعرسانیایران، جلد دوم، 271-287.  تهران: سازمان اسناد و کتابخانة ملی جمهوری اسلامی ایران.
عصاره، فریده؛ پایایی، زینب (1387). ارزیابی کیفیت تارنما (وب‌سایت) های کتابخانه‌های دانشگاه های دولتی ایران به منظور ارائة پیشنهادهایی در جهت ارتقای کیفیت آن‌ها. علوم و فناوری اطلاعات. 23 (4). 35-69.
فرج‌پهلو، عبدالحسین (1385). تحلیل محتوایی وب‌سایت‌های دانشگاهی و تحقیقاتی ایران. فصلنامة کتاب. 65 (2).261-276.
کوشا، کیوان؛ بیگدلی، زهرا (1382). چشم‌اندازهایی بر وب سنجی. علوم اطلاع‌رسانی. 19(1و2). 65-81.
ناخدا، مریم؛ فدایی، غلامرضا (1389).طراحی مدل مدیریت تغییر در کتابخانه‌های دانشگاهی ایران: مطالعة دلفی. تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه‌های عمومی. 16 (3).145-168.
نوروزی، علیرضا (1384). ضریب تأثیرگذاری وب و سنجش آن در برخی وب‌سایت‌های دانشگاهی ایران. مطالعات تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه فردوسی. 5 (2).105-120.
نوکاریزی، محسن؛ دانش، فرشید؛سهیلی، فرامرز (1388) .وب سنجی دانشگاه‌های دولتی کشور به منظور تعیین میزان مشارکت آن‌ها و شناسایی وب‌سایت‌های هسته. مطالعات و تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی مشهد. 10 (2).113-134.
 
 
 
Aguillo,I.S. (1998).Information on the web and the development of new internet R&D database and indicatores. Proc. Online information meeting (londres.russia:8-10 december 1998): 239-243.
 
Božikić,A.; Stanković ,S.; Vasković, V.and Ranković,M. (2012). Web site balkans bank website comparative analysis using WAI index.ijrras. 12(2). Retrieved October 10, 2012, from
 
Cornnolly, D.(2000). A Little History of the World Wide Web. Retrieved May 15, 2013, from
 
Cox,J.and Dale.BG.(2002).Key quality factors in website design and use:An examanation. International journal of quality& reliability managment. 19(17): 862-888.
 
ISO/IEEE 9126-1:(2001).Software engineering-product quality-part1: quality model. Retrieved June 20, 2013, from. http://www.iso.org/iso/home/standards.htm.
                                         
Mateos, M.; Mera,A.;Gonza´ lez,F.;Lopez,O.(2001). A new Web assessment index: Spanish universities analysis. Internet Research .Electronic Networking Applications and Policy. 11(3): 226-233.
 
Marincas,D.(2007) .Web site project evaluation : a case study of Romanian faculty of economics websites. Applied quantitative methods. 2(3):289-301.
 
Militaru,TL.(2001). The evaluation of the websites quality ;application for the website of universities. The 3rd International Conference: Institutional Strategic Quality Management - ISQM2011.July 14 – 16, 2011, Sibiu, Romania Paper ID: 062-ISQM2011: 236-242.
 
Miranda F.; Cortés. R,and Barriuso. C.(2006). Quantitative Evaluation of e-Banking Web Sites: an Empirical Study of Spanish Banks. Electronic Journal of Information Systems Evaluation. 9) 2): 73-82.
 
Miranda, F.J and Bañegil, T.M. (2004). Quantitative evaluation of commercial web sites: an empirical study of Spanish firms. International Journal of Information Management, 24(4): 313-328.
 
Olsina, L.; Godoy, D.; Lafuente, G.J. and Rossi, G. (1999). Assessing the Quality of Academic Websites: a Case Study. In New Review of Hypermedia and Multimedia (NRHM) Journal. Taylor Graham Publishers. UK/USA. 5(1): 81-103.